Δεκαπενταύγουστος-Ο Κήπος της Παναγιάς παλιά και τώρα.

Στην Αρχαία Ελλάδα η μεγάλη γιορτή του  Δεκαπενταύγουστου είναι τα γενέθλια της Θεάς Αθηνάς στις 28 του αρχαίου μήνα Εκατομβαιώνα (μέσα Ιουλίου μέσα Αυγούστου), όταν τελούνταν τα Παναθήναια, ή μεγαλύτερη γιορτή της αρχαίας Αθήνας.

Αυτή τη μέρα διάλεξε και η χριστιανοσύνη, για να τιμήσει τη δική της Αειπάρθενο, τη Μάνα του  Θεανθρώπου, την Πάναγνη, την Παναγιά.

Γεμίζει από κόσμο η μικρή πλατειούλα στην είσοδο του χωριού. Γυναίκες, κρατώντας από τα χέρια τους τα μικρά παιδιά, ή σφίγγοντάς τα στην αγκαλιά τους, άντρες νέοι και ηλικιωμένοι, κοπελούδες και παλικάρια, μαθητές και μαθητούδια, εργάτες και γραμματιζούμενοι, όλο το χωριό στο πόδι, φορώντας τα “καλά” του.

Χαμογελαστοί και υπομονετικοί περιμένουν τα λεωφορεία και τους ταξιτζήδες να τους μεταφέρουν στη Χάρη Της, στην Αγιάσο (στην Αγία Σιών), στην Παναγιά.

Το προσκύνημα με ταπεινότητα, βαθιά πίστη και ειλικρινή αφοσίωση από μια πάγκοινη παρουσία πιστών, που κατέφτανε με κάθε μέσον, αλλά και με τα πόδια, ώρες περπάτημα, από όλο το νησί στην Αγιάσο, δεν ήταν παρά το ελάχιστο θρησκευτικό και ηθικό χρέος, συνοδευόμενο βέβαια και τις κοινωνικές του παραμέτρους.

Ακολουθούσε η επίσκεψη στην “παναγυριώτκα”, μιας και δεν ήταν οικογένεια που να μην έχει ένα μικρό παιδί ή να χρειαζόταν ένα “κμαρέλ'” η ένα “κλαδιφτίρ” ή άλλο χρειαζόμενο.

Απαραίτητα, μιας και η Παναγιά μας γλύκαινε, έπρεπε να αγοραστούν ¨πταρέλλια» χαλβά, που, μεταφέρονταν στο σπίτι. Οι παλιοί θυμούνται “να, χαλβάς!!” από τον γραφικό πωλητή.

Μα η μεγαλύτερη ευχαρίστησή μας ήταν η επίσκεψη στον Κήπο της Παναγιάς. Αξέχαστη η μικρή ανηφόρα, που οδηγούσε σε ένα καταπράσινο, άνετο, πανέμορφο, υπερυψωμένο χώρο, με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο και τη πανέμορφη λιμνούλα, πραγματικό κήπο.

 Ο Αγάθωνας ο Εφέσιος, ο οποίος έφερε στα χρόνια της εικονομαχίας την εικόνα της Παναγίας από τη Μικρασιατική Έφεσο, γεγονός που αποτέλεσε αφορμή για τη δημιουργία του οικισμού γύρω από το μοναστήρι που έχτισε, για να συντηρήσει αυτό το αρχικό μοναστήρι που χτίστηκε στο χώρο των σημερινών παρεκκλησίων Ζωοδόχου Πηγής και Αγάθωνος Εφεσίου (η Αγία Σωτήρα όπως σήμερα αποκαλείται), καλλιέργησε στον παρακείμενο κήπο δέντρα, κηπευτικά και κυψέλες μελισσών (για κερί και μέλι). Στην είσοδο του κήπου έχτισε μικρό ξενώνα με τρία δωμάτια. Ο χώρος αυτός ονομάστηκε κήπος της Παναγίας.

 Με δωρεές παρακείμενων ακινήτων ο χώρος πήρε και τη μορφή χώρου πολιτικών εκδηλώσεων με τη λειτουργία κινηματοθεάτρου από το ιστορικό «Αναγνωστήριο Αγιάσου» αλλά και χειμερινού και θερινού κινηματογράφου. Κι αυτά παράλληλα με τη λειτουργία του χώρου ως τόπος συνάντησης και διασκέδασης.

 Στη σκιά των κλαδιών του υπεραιωνόβιου πλάτανου αναπαύτηκαν και διασκέδασαν με τους κατοίκους του νησιού Πρωθυπουργοί, βασιλιάδες και Πρόεδροι Δημοκρατίας, Πατριάρχες και άλλοι επώνυμοι. Ας σημειωθεί εδώ ότι η φήμη και η ιστορία του κήπου της Παναγίας δεν άφησε ανεπηρέαστα τα Λεσβιακά Γράμματα και τις Τέχνες αφού έγινε πηγή έμπνευσης για λογοτέχνες, ζωγράφους και λογής καλλιτέχνες.

Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης ο Κήπος της Παναγίας σταμάτησε να λειτουργεί και σταδιακά απαξιώθηκε.

Πηγή: https://www.iefimerida.gr/ellada/lesbos-xanaleitoyrgei-o-kipos-tis-panagias

Πριν λίγες μέρες ο ιστορικός αυτός χώρος ξαναζωντάνεψε μετά από 30 χρόνια. Πλήθος κόσμου από όλο το μέρη του νησιού συνέρρευσε  στα εγκαίνια, που με μεγάλο ενθουσιασμό και ικανοποίηση πραγματοποιήθηκαν στις 22 Αυγούστου. Ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος ο Γ’ εμπιστεύτηκε την ανακαίνιση του χώρου αυτού στον γνωστό και για τα ιαματικά του Πολιχνίτου επιχειρηματία Θεόδωρο Κούσκο

Θεωρούμε ότι η “επένδυση” αυτή έξω από κάθε λογής οικονομικές προοπτικές, μας υποχρεώνει να υπογραμμίσουμε και τον συμβολικό χαρακτήρα της, ξανάνοιξε ένας ιστορικός και με τη θρησκευτική του διάσταση συνάμα χώρος, χώρος αναφοράς όχι μόνο για την Αγιάσο αλλά και για ολόκληρο το νησί.

Μαθαίνουμε από τον ίδιο τον κ. Κούσκο ότι έχει μεγαλόπνοα σχέδια για την ανάδειξη και προβολή του ιστορικού αυτού χώρου.