Όταν το 2021 ο Αντώνης Τιρπιντήρης, διευθύνων σύμβουλος και μέτοχος της εταιρείας Falcon Α.Ε. παρουσίαζε στο πανεπιστήμιo του Yale το όραμά του για το ελαιόλαδο και την ταυτόχρονη προσπάθειά του για την αναβίωση της βιοποικιλότητας στον τόπο καταγωγής του το Σίγρι της Λέσβου, ως κύριο σκοπό είχε όχι την προβολή της εταιρείας του, αλλά την ανάδειξη του μοντέλου βιώσιμης καλλιέργειας που εφαρμόζει στο νησί του Αιγαίου.
Εκεί όπου αναπτύσσονται περισσότερα από 40.000 ελαιόδεντρα σε συνολική έκταση γης περί τα 2.500 στρέμματα. Δημιουργώντας ένα βραβευμένο διεθνώς βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο με εξέχοντα οργανοληπτικά συστατικά.
Όλα ξεκίνησαν από την αγάπη για τον τόπο του
Όλα ξεκίνησαν από την αγάπη και την αφοσίωση που ο ίδιος διατηρεί προς το περιβάλλον, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο THETOTALBUSINESS. «Αυτό που ήθελα από την πρώτη στιγμή, ήταν να προσφέρω στον τόπο μου. Για αρκετές δεκαετίες τώρα έχω παρατηρήσει τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στον πλανήτη, όπου μία από τις βασικότερες σχετίζεται με την αλλαγή του κλίματος. Ωστόσο, εκείνο που πολλοί δεν αντιλαμβάνονται είναι η διάβρωση της γης, καθώς χάνονται χιλιάδες εκτάρια κάθε χρόνο, ενώ την ίδια στιγμή διαταράσσεται βάναυσα η βιοποικιλότητα στον πλανήτη. Μία ακόμα επίπτωση που είναι πλέον ορατή, είναι ότι αρχίζει λόγω της υπερθέρμανσης της γης, να εκπέμπεται το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, από εκεί που ήταν αποθηκευμένο στους πυθμένες των ωκεανών. Επίσης λόγω της απώλειας της βιοποικιλότητας βγαίνουν στο προσκήνιο νέες ασθένειες που μέχρι πρότινος μας ήταν παντελώς άγνωστες», αναφέρει ο επιχειρηματίας.
«Εάν κοιτάξετε πως είναι ο πλανήτης το βράδυ, παρατηρώντας δορυφορικές εικόνες, και πώς ήταν πριν από 20 χρόνια, θα διαπιστώσετε την εξάπλωση του ανθρώπινου είδους. Όλη η Ευρώπη και η Αμερική κατοικούνται από άκρη σε άκρη. Από τη στιγμή που εξαπλωθήκαμε χωρίς συνείδηση, κάνουμε ζημιά στο σπίτι μας. Το καταστρέφουμε και βρίσκεται στα πρόθυρα του να πέσει να μας πλακώσει. Κάποια πράγματα είναι σχεδόν μη αναστρέψιμα. Τα βλέπω να συμβαίνουν και νοιώθω ότι δεν μπορώ να κάνω και πολλά μπροστά σε μεγάλα συμφέροντα και λόμπι που κυριαρχούν στον πλανήτη», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Παρόλ’ αυτά όπως λέει, το μόνο πράγμα που έμενε «ήταν να κάνω κάτι ώστε να δουν κάποιοι αυτή την προσπάθεια που γίνεται στη Λέσβο και ίσως να συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει. Ήθελα να αποδείξω ότι ακόμα και μία ερημοποιημένη περιοχή, μπορεί να γίνει πράσινη και να έχει αειφόρο ανάπτυξη».
Η αρχή
«Πριν από κάποια χρόνια ξεκίνησα να φυτεύω διαφορετικά είδη δέντρων στο χωριό από το οποίο κατάγομαι. Πίστευα ότι ταιριάζουν με την περιοχή και το κλίμα της, παρά το γεγονός ότι είναι ερημοποιημένο, χωρίς δέντρα και με ελάχιστες βροχές. Φύτεψα δέντρα όπως ελιές, αμυγδαλιές καθώς και καλλωπιστικά δέντρα όπως φοίνικες. Έχω 4.000 φοίνικες, κουκουναριές, πεύκα. Στην έκταση που δημιούργησα υπάρχει το σύνολο της ποικιλίας των δέντρων που φύονται στη Μεσόγειο. Στην πορεία διαπίστωσα ότι η ελιά είναι το πιο ανθεκτικό από αυτά και αφοσιώθηκα στην καλλιέργειά της. Ωστόσο δεν θα μπορούσε να είναι βιώσιμη η μονοκαλλιέργεια, καθώς απαιτείται ποικιλία φυτών και δέντρων για την ανάπτυξη της βιοποικιλότητας. Γι’ αυτό φύτεψα και τα υπόλοιπα είδη δέντρων που σας προανέφερα».
Στα 20 χρόνια από τη στιγμή που ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια, βλέπει ότι δεν υπάρχει πτηνό που να μην επισκέπτεται τις καλλιέργειες που δημιούργησε. Είτε πρόκειται για εκείνα που διαβιούν στο νησί, είτε για αποδημητικά πουλιά που περνούν και φεύγουν. Στο συγκεκριμένο σημείο έχουν αναπαραχθεί αλεπούδες, κουνάβια και νυφίτσες. Κάπως έτσι επιστρέφει σταδιακά η ζωή σε ένα κομμάτι γης 2.500 στρεμμάτων. Ταυτόχρονα, η ελιά είναι ένα υπεραιωνόβιο και αειθαλές δέντρο που δεσμεύει δέκα κιλά διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλό παραγόμενου ελαιολάδου, συμβάλλει με έναν τρόπο στην προστασία του περιβάλλοντος.
Ελαιόλαδο με εξέχοντα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά
Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγει, έχει πολύ χαμηλές οξύτητες (0.1 έως και 0.4). Συλλέγεται πρώιμα η ελιά στο τέλος Αυγούστου, ενώ όπως λέει ο κύριος Τιρπιντήρης είναι λάθος να συλλέγεται ο καρπός στο τέλος του έτους, γιατί τα προσβάλλονται από τον δάκο και οι ελιές βγάζουν υψηλές οξύτητες. Το βασικότερο όμως κατά τον ίδιο είναι ότι τα παραγόμενα ελαιόλαδα παρουσιάζουν εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Γεγονός που τους προσδίδει αξία και τα κάνει πολύτιμα για τον ανθρώπινο οργανισμό.
«Όταν άρχισα την καλλιέργεια συναντήθηκα με δύο γεωπόνους από τα Ιωάννινα και το Βόλο, που μοιράστηκαν το ίδιο όραμα μ’ εμένα. Αναπτύξαμε τρόπους θρέψης και προστασίας των δέντρων ώστε να έχουμε αποδοτική παραγωγή. Μελετήσαμε ποικιλίες που αντέχουν. Ενώ στην αρχή ξεκινήσαμε με ντόπιες ποικιλίες, και διαπιστώσαμε ότι μπορούν να προσφέρουν πολύ ποιοτικό ελαιόλαδο, έδιναν ωστόσο πολύ περιορισμένη παραγωγή. Καταλάβαμε ότι υπήρχαν πολύ πιο παραγωγικές ποικιλίες όπως η κορωνέικη που φύεται στην Κρήτη και την Πελοπόννησο. Επίσης εντοπίσαμε την ισπανική ποικιλία αρμπεκίνα που είναι ανθεκτική, ιδιαίτερα παραγωγική. Από τις δώδεκα ποικιλίες που φυτέψαμε αρχικά καταλήξαμε στις τέσσερις που παράγουν ποιοτικό λάδι και είναι πιο ανθεκτικές στις κλιματικές συνθήκες. Δημιουργήσαμε ένα πρότυπο ελαιοτριβείο, κυρίως για να έρθουν οι ντόπιοι και να δουν ποιες συνθήκες πρέπει να επικρατούν σε ένα ελαιοτριβείο καθώς και τα σύγχρονα μηχανήματα που απαιτούνται για την παραγωγή», συμπληρώνει ο Αντώνης Τιρπιντήρης.
«Σήμερα, προσπαθούμε να δώσουμε ώθηση στο ελαιόλαδο διαθέτοντας όλες τις ποσότητες που παράγουμε αποκλειστικά στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα οργανώνουμε ένα συνέδριο για το ελαιόλαδο σε ετήσια βάση, το οποίο επισκέπτονται επιστήμονες από όλο τον κόσμο».
«Δεν πουλάμε στην Ελλάδα διότι οι Έλληνες έχουν συνηθίσει να αγοράζουν ελαιόλαδο με 3 έως 5 ευρώ το λίτρο»
Η εταιρεία εξάγει σε Καναδά, Αυστρία, Σουηδία, Δανία, Βέλγιο και Ρουμανία. «Δεν πουλάμε στην Ελλάδα διότι οι Έλληνες έχουν συνηθίσει να αγοράζουν ελαιόλαδο με 3 έως 5 ευρώ το λίτρο, κάτι που δεν είναι βιώσιμο σε μία παραδοσιακή καλλιέργεια όπως η δική μας. Στην παραδοσιακή καλλιέργεια το κόστος παραγωγής είναι 4 ευρώ ανά λίτρο και στη υπερεντατική είναι 1,5 ευρώ ανά λίτρο. Η παραδοσιακή καλλιέργεια προσφέρει στο περιβάλλον και η υπερεντατική καλλιέργεια το βλάπτει. Για να αντιληφθείτε τι εννοώ, ο παραγωγός μπαίνει μέσα όταν πουλάει κάτω από τα 6 ευρώ ανά λίτρο. Η σωστή τιμή είναι αυτή που έχει σήμερα το ελαιόλαδο περίπου στα 9 έως και 10 ευρώ για τον εμφιαλωτή στη χονδρική».
Τέλος, κάνει λόγο για το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί διεθνώς ως προς την παραγωγή ελαιολάδου, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα έχει μείνει αρκετά πίσω τα τελευταία χρόνια. «Η Τουρκία και η Τυνησία μας έχουν ξεπεράσει και από τρίτη παραγωγική χώρα πίσω από την Ισπανία και την Ιταλία, βρισκόμαστε πλέον στην πέμπτη θέση. Οι ανταγωνιστικές χώρες φύτεψαν ανθεκτικές ποικιλίες και επένδυσαν στο προϊόν σε αντίθεση με εμάς. Εμείς ολιγωρήσαμε. Ομολογουμένως έγιναν πολλά λάθη, των οποίων το αποτέλεσμα φαίνεται σήμερα και θα φανεί εντονότερα τα επόμενα χρόνια».