Ιγνάτης Ψάνης
Υπάρχουν αρκετοί Πολιχνιάτες, που πρόκοψαν, διακρίθηκαν ακόμα και τιμήθηκαν στα ξένα, σε τομείς, όπως η επιστήμη και η επιχειρηματικότητα κυρίως.
Αλλά η περίπτωση του Δημήτρη Συκά (αδερφός του Ραφαήλ Συκά), του Πολιχνιάτη Δασκάλου, που “έφυγε” το καλοκαίρι, είναι όχι μόνο εξαιρετική αλλά απ΄όσα γνωρίζουμε και μοναδική.
Από όσα διαβάσαμε αυτές τις μέρες, για τις ανάγκες του άρθρου, για την Δημήτρη Συκά, χωρίς ίχνος υπερβολής θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως ένα σύγχρονο Απόστολο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στην μακρινή Αιθιοπία.
‘Ενας Δάσκαλος, που είδε τη δουλειά του ως αποστολή, που μαγεύτηκε με την ιδέα της οργάνωσης σχολείου και λειτουργίας του ως συνεκτικού δεσμού των Ελλήνων σε άμεση σύσφιξη με την Ορθόδοξη εκκλησία στην Αντίς Αμπέμπα.
‘Ενας στυλοβάτης της ανθρωπιάς, που κράτησε δυνατή τη φλόγα του μυαλού και της καρδιάς, ένας άνθρωπος που απέπνεε σεβασμό, εμπιστοσύνη, αγάπη και καλοκαγαθία.
Επιλέξαμε, για την αμεσότητα της ενημέρωσης, να αναδημοσιεύσουμε δύο αποχαιρετιστήρια κείμενα, δύο επικήδειους ανθρώπων που τον γνώρισαν πολύ καλά, ενός άμεσου συγγενή, του ανεψιού του Κώστα Καλαθά και του Γιάννη Παπαγεωργίου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Ο άνθρωπος που άκουγε τους πάντες . Εκείνος βρέθηκε στα βάθη της Αφρικής. Στο κέντρο της Αιθιοπίας. Την πρωτεύουσα Αντίς Αμπέμπα. Διευθυντής στη Ζέκειο Δημοτική Σχολή. Γενεές πέρασαν από το Σχολείο στο χρόνια που δίδαξε. Έμεινε εκεί για πάντα στη ζωή του αυτός και η οικογένειά του. Τα χρόνια περνούσαν, η εξέλιξή του ήταν πάντα ανοδική.
[Το 1985 ο κ. Συκάς καταλαβαίνει ότι με την αλλαγή του καθεστώτος και τη συνεχή μείωση των μαθητών τα σχολεία θα κλείσουν. Τότε σκέφτηκε ο κ. Συκάς να μετατρέψει το σχολείο σε δίγλωσσο και με τη βοήθεια του τότε Ελληνα πρέσβη το σχολείο αποκτάει και αγγλικό τμήμα. Από 60 παιδιά που άρχισαν να φοιτούν στο αγγλικό τμήμα τότε, σήμερα έχουν φθάσει τα 1.150. Και με το αγγλικό τμήμα στο οποίο διδάσκεται το σύστημα του Cambridge, τα παιδιά μπαίνουν σε αμερικανικά πανεπιστήμια, ενώ οι εγκαταστάσεις πλέον έχουν αίθουσα για υπολογιστές, γήπεδο ποδοσφαίρου, θέατρο και βιβλιοθήκη, με αποτέλεσμα το ελληνικό σχολείο να είναι πλέον από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της χώρας. Με τα δίδακτρα από το αγγλικό τμήμα η ελληνική κοινότητα έχει καταφέρει να συντηρήσει το ελληνικό τμήμα, και τα 46 παιδιά όχι μόνο φοιτούν αλλά και ζουν στο οικοτροφείο απολύτως δωρεάν, ενώ πολλοί από τους εκπαιδευτικούς είναι από την Ελλάδα.]
Η Α.Θ.Μ. ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β΄, συνοδευόμενος από τον Θεοφιλ. Επίσκοπο Βαβυλώνος κ. Θεόδωρο-Αριστερά ο Δημήτρης Συκάς
Παρέμεινε στην Αντίς Αμπέμπα, αναμείχθηκε στα κοινά εντός της κοινότητας, σε πόστο καίριο. Εκλέχτηκε Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας στην Αντίς Αμπέμπα. Μια ζωή ολόκληρη έζησε α’ αυτόν τον χώρο. Βρέθηκε στο επίκεντρο των εξελίξεων, όπως και πολλοί άλλοι Έλληνες που έζησαν σε ταραχώδεις εποχές, στα χρόνια που άλλαζαν οι καταστάσεις στην Αιθιοπία. Το ίδιο συνέβαινε και στην Ελλάδα. Δεκαετίες αλλαγών, εξελίξεων, από τη μια στιγμή στην άλλη μεταβαλλόταν η κατάσταση, οι άνθρωποι ένιωθαν ή έβλεπαν το καινούργιο και αναρωτιόντουσαν τι πρόκειται να έρθει. Έζησε στα χρόνια του Αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ. Είδε τις μεταβολές με το καθεστώς του Χαϊλέ Μεγκίστου Μαριάμ, με ό,τι συνεπαγόταν αυτό για τους Έλληνες. Μεταχειρίστηκαν τεχνάσματα, αντιμετώπισαν δυσκολίες καθημερινά όλοι τους. Αυτός πάντα ήταν εκεί. Παρέμεινε, όταν πολλοί άλλοι έφυγαν. Κράτησε. Επιβίωσε. Ήρθε η ώρα πάλι των μεταβολών σε πολιτικό επίπεδο με την πτώση του Μεγκίστου. Η Ελληνική Κοινότητα είχε κρατηθεί όρθια. Ήταν πάντα παρών, μέσα στα πράγματα της Κοινότητας. Ο άνθρωπος που αντίκρισε τον Αυτοκράτορα. Ο άνθρωπος που συναντήθηκε με ισχυρούς. Βασιλείς. Πρωθυπουργούς. Υπουργούς. Πρέσβεις.
Τους συμπεριφέρθηκε με άψογο τρόπο. Όμως… Ο άνθρωπος που συνομίλησε με τους δυνατούς… Άκουγε εξίσου τους απλούς ανθρώπους. Τον Πάροικο της Κοινότητας. Του εκπαιδευτικούς των σχολείων. Τον οποιοδήποτε ντόπιο εργαζόμενο στην Κοινότητα. Τους άκουγε με καταδεκτικότητα, με προσήνεια, με προσοχή. Καταλάβαινε το πρόβλημά τους. Φρόντιζε να δίνει λύσεις για όλους και για τα όποια προβλήματα αντιμετώπιζαν. Στα πλαίσια του εφικτού, των κανόνων της Κοινότητας. Καθημερινή του ενασχόληση ήταν τα πάσης φύσεως προβλήματα των μαθητών. Στο Οικοτροφείο, στα σχολεία, στον ελεύθερο χρόνο τους. Προβλήματα ζωής, ένδυση, υπόδηση, οτιδήποτε άλλο. Οι μαθητές τον αποκαλούσαν «Ο πατέρας μας» Το πιο σπουδαίο. Είχε κατανόηση, χωρίς υπεροψία, ειλικρίνεια. Δεν έδιωχνε κανέναν. Δεν μιλούσε αφ’ υψηλού. Για όλους είχε την καλή κουβέντα. Κάθε πρωί, ενώ θα μπορούσε να βρίσκεται στο σπίτι του ή εντός της Κοινότητας, ήταν πάντα παρών στην είσοδο, ήθελε να δει αν όλα κυλούσαν κανονικά Μιλούσε, άκουγε και συγχρόνως παρατηρούσε τα πάντα γύρω του, με σκοπό να εντοπίσει όποια ατέλεια τυχόν υπήρχε και να φροντίσει αμέσως να την διορθώσει. Παράλληλα προγραμμάτιζε με τους συνεργάτες του καινούργια πράγματα, επέκτεινε τις δραστηριότητες της Κοινότητας. Έκανε καινούργιους χώρους, πιο άνετους, μοντέρνους. Γνώρισε πρόσωπα και πρόσωπα. Ήξερε να ξεχωρίζει τον χαρακτήρα τους, χωρίς να εκδηλώνει αυτή την αντίληψη. Η ζωή του, η στάση του, η συμπεριφορά του στιγμάτισε την Κοινότητα και την πορεία της.
Είναι σίγουρο ότι η Κοινότητα θα συνεχίσει να υπάρχει, να πορεύεται, να έχει άξια στελέχη που θα την κρατήσουν όρθια. Όμως… Η δική του παρουσία σ’ αυτήν έχει στιγματίσει την πορεία της για δεκαετίες, άφησε επάνω της τη σφραγίδα του, δημιουργικότητα και προοδευτική εξέλιξη. Οι μαθητές τον αποκαλούν ακόμη και τώρα «Ο πατέρας μας» Αυτός ήταν ο Δημήτριος Συκάς. Διευθυντής του Ζέκειου Δημοτικού Σχολείου, Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αντίς Αμπέμπα, Αιθιοπία.
Πηγή:fb Ιωάννης Παπαγεωργίου
Ο κ. Δημήτρης Συκάς (αριστερά) με τον κ. Βασίλη Σιμάτο, δύο από τα πιο δραστήρια μέλη της ελληνική κοινότητας της Αιθιοπίας.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΑΘΑΣ
Ο αείμνηστος Δημήτρης Συκάς έζησε σχεδόν έναν αιώνα, αφήνοντας πίσω του ανεξίτηλα ίχνη όχι μόνο στην οικογένειά του αλλά και στην ελληνική ομογένεια, σε ένα τόπο μακρινό και ιδιαίτερο: την Αιθιοπία’
Ο αγαπημένος μας θείος- ο τελευταίος από τα εννέα αδέρφια της οικογένειας- φεύγει πλήρης ημερών, σε ηλικία 96 ετών, και πλήρης προσφοράς, ήθους και ουσίας. Από την Άγρα της Λέσβου, που ξεκίνησε ως δάσκαλος, έως τη Χίο, την Ερυθραία και τελικά στην Αντίς Αμπέμπα, όπου έμελλε να χαράξει το δικό του μονοπάτι στην ιστορία του Ελληνισμού της διασποράς.
Με παιδεία, διορατικότητα και σπάνια αίσθηση καθήκοντος, υπηρέτησε για δεκαετίες ως διευθυντής του ελληνικού σχολείου και υπεύθυνος του οικοτροφείου της ελληνικής κοινότητας στην Αιθιοπία. Εκεί, μαζί με την αγαπημένη του Αργυρώ, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Γαβριήλ και την Ειρήνη, δεν έχτισαν απλώς μία οικογένεια αλλά στήριξαν ένα ολόκληρο οικοδόμημα ελληνικής παρουσίας, εκπαίδευσης και πίστης.
Ήταν ένας άνθρωπος που δεν λύγισε στις δυσκολίες. Όταν άλλαξε το καθεστώς και απειλήθηκε η ύπαρξη του σχολείου και του οικοτροφείου, μεθοδικά και αποφασιστικά φρόντισε, οι χώροι αυτοί να τεθούν υπό την προστασία της ελληνικής πρεσβείας, εξασφαλίζοντας την επιβίωσή τους. Όταν οι περισσότεροι αποχωρούσαν, εκείνος έμεινε. Για να στηρίξει. Για να συνεχίσει. Για να κρατήσει ζωντανή τη φλόγα του ελληνισμού, της γνώσης και της ορθόδοξης πίστης σε ξένη γη.
Με τη σύνεση του παιδαγωγού και τη διορατικότητα του ηγέτη ίδρυσε ιδιωτικό αγγλικό κολλέγιο που με τα έσοδά του στήριζε τις ανάγκες της κοινότητας, του σχολείου, του οικοτροφείου και της ελληνικής εκκλησίας. Μέσα από αυτό το έργο δεκάδες παιδιά μπόρεσαν να σπουδάσουν, να ανοίξουν τα φτερά τους και να γίνουν οι νέοι πρεσβευτές του ελληνισμού στον κόσμο.
Διετέλεσε πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας για δύο θητείες και αργότερα ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρός της. Βραβεύτηκε από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για την προσφορά του στον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Μα πάνω από όλα αγαπήθηκε. Από Έλληνες και Αιθίοπες, από μαθητές, φίλους και συνεργάτες. Η παρουσία του ενέπνεε εμπιστοσύνη. Ο λόγος του δίδασκε. Η στάση ζωής του έδινε παράδειγμα.
Ο θείος μας έφυγε αλλά δεν σβήνει. Το έργο του, οι αξίες του, οι άνθρωποι που στήριξε και διαμόρφωσε, θα μιλούν για εκείνον. Κι όπως λέει η σοφία των παλιών ” ο άνθρωπος πεθαίνει μόνο όταν ξεχνιέται”. Ο δικός μας άνθρωπος θα ζει όσο υπάρχουν σχολεία, βιβλία, παιδιά, ναοί και καρδιές, που κρατούν τον ελληνισμό ζωντανό στην Αιθιοπία.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει. Ας έχουμε την ευχή του. –
Πηγή: Το τελευταίο φύλλο του “ΠΟΛΟΧΝΙΑΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ”