Οι πρωτοι διεθνεις Ολυμπιακοι Αγωνες

 

Η αναβίωση των Ολυμπιακών είναι διαφορετικό ζήτημα από τη διεθνοποίησή τους. Οι Ολυμπιακοί του 1896 συνιστούν τη δεύτερη διοργάνωση των Αγώνων και την πρώτη διεθνή, με τη συμμετοχή αθλητών από 14 κράτη. Εφόσον οι Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαιότητας διεξάγονταν μόνο στην Ελλάδα, η διοργάνωσή τους το 1870 στο Παναθηναϊκό Στάδιο της Αθήνας συνιστά την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων στη σύγχρονη εποχή.

Το ιστορικό αυτό δεδομένο εξηγεί και την ικανότητα των Ελλήνων να διοργανώσουν άρτια τους Αγώνες του 1896 σε δύο μόλις χρόνια από την ανάθεσή τους το 1894. Σημειωτέον ότι ακόμα και στη σημερινή εποχή, από την ημερομηνία ανάθεσής τους το 1997 μεσολάβησαν επτά έτη μέχρι τη διεξαγωγή τους το 2004. Επιπροσθέτως, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους, ενώ οι Αγώνες του 1900 ανατέθηκαν στο Παρίσι στην ίδια συνεδρίαση με την Αθήνα το 1894, παρότι οι Γάλλοι είχαν έξι χρόνια για να προετοιμάσουν την τέλεσή τους, δεν κατάφεραν να διοργανώσουν Αγώνες, τουλάχιστον με τη μορφή που είναι σήμερα αντιληπτή.

Ολυμπιακοί Αγώνες, 1896. EUROKINISSI
Ως αποτέλεσμα του ενθουσιασμού που είχαν προκαλέσει η αναβίωση των Αγώνων το 1870, οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις στην Ολυμπία το 1881 και στους Δελφούς το 1893, κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Αθλητικού Συνεδρίου που διεξήχθη στο Παρίσι το 1894, ο βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν πρότεινε τη διοργάνωση Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων ανά τετραετία. Εκ μέρους της Ελλάδας προσκλήθηκε να λάβει μέρος ο Πανελλήνιος Γυμναστικός Σύλλογος και ο Ιωάννης Φωκιανός ορίσθηκε επίτιμος Αντιπρόεδρος του Συνεδρίου. Τελικά, τον Πανελλήνιο εκπροσώπησε στο Συνέδριο (κατόπιν προτάσεως του Φωκιανού) ο Δημήτριος Βικέλας, ο οποίος διέμενε στο Παρίσι και υπέβαλε υπόμνημα που συνέταξε ο Φωκιανός, στο οποίο ανέφερε ότι «το ένδοξο όνομα των Ολυμπιακών Αγώνων ανεκλήθη ήδη στη ζωή, χάρη στη μεγαλοδωρία των Ευαγγέλη και Κωνσταντίνου Ζάππα».

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου αποφασίστηκε η σύσταση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, εκλέχθηκε Πρόεδρος αυτής ο Δημήτριος Βικέλας, αποφασίστηκε η διοργάνωση των Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων ανά τετραετία με τη μορφή παγκοσμίων πρωταθλημάτων και ανατέθηκε η τέλεση των πρώτων Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896.

Το πρόγραμμα των Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 1896 βασίστηκε στο αντίστοιχο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1870. Η διάκριση μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών, ο Ολυμπιακός Ύμνος, οι τελετές έναρξης και λήξης, τα διπλώματα, τα μετάλλια, οι αθλητικές ενδυμασίες ακόμη και οι χορηγοί ήταν μερικά από τα χαρακτηριστικά που δεν υπήρχαν στην αρχαιότητα και κληροδοτήθηκαν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1870 στους Διεθνείς Ολυμπιακούς Αγώνες

Στο πρώτο άρθρο του, ως πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, το 1894, ο Δημήτρης Βικέλας έγραψε: «Το ένδοξο όνομα των Ολυμπιακών Αγώνων έχει ήδη αναβιώσει στην Αθήνα χάρη στη γενναιοδωρία δύο Ελλήνων, του Ευαγγέλη και του Κωνσταντίνου Ζάππα. Ο στόχος της αναβίωσης ήταν η διοργάνωσή τους κάθε τέσσερα χρόνια.»

Στο κύριο άρθρο του πρώτου φύλλου του Δελτίου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής με τον τίτλον «Αθήναι 1896», ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν έγραψε:

«Το αθλητικόν συνέδριον εκφράσαν την ευχήν όπως οι Διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες τελεσθούν το πρώτον εις τας Αθήνας τω 1896, δεν έκαμε τίποτε άλλο ειμή να αποδώση τα του Καίσαρος τω Καίσαρι. Η γόνιμος ιδέα της ανασυστάσεως των Αγώνων τούτων είναι ιδέα εξαιρετικώς ελληνική».