Στη μνήμη του Δασκάλου μας Δημήτρη Κωφόπουλου
Ιγνάτης Ψάνης
Τέλος δεκαετίας του ’70, νεοδιόριστος καθηγητής στη Χίο, με αφορμή τους Αιγαιοπελαγητικούς αγώνες, ρώτησα τον φίλο Γυμναστή, τον Χρήστο Χουλιαρόπουλο, να μου πει ποιος είναι ο καλύτερος Γυμναστής που έχει γνωρίσει.
-Δεν τον ξέρεις, απάντησε. Δημήτρη Κωφόπουλο τον λένε, από τον Πολιχνίτο, ένα χωριό του νησιού σας.
Αγαπητέ Δάσκαλε, συνάδελφε και γείτονα,
είχες την τύχη να ζήσεις σε μία εποχή, στην οποία κατάφερες να αναδείξεις τη δουλειά σου, το μεράκι σου σε εποχές δύσκολες. Κατάφερες να μας μεταδώσεις την αγάπη σου για τον  αθλητισμό, μας έστρεψες προς σωστές και ψυχοπλαστικές δράσεις, κι ας μην είχαμε ούτε τα στοιχειώδη, ούτε παπούτσια…
Είχες, όμως, την τύχη να έχεις πολύ και πρόθυμο μαθητικό υλικό και εφήβους χωρίς απάνθρωπους εξοντωτικούς ρυθμούς, που είχαν ελεύθερο χρόνο.
Είχες στην τύχη να ζήσεις σε μία εποχή που ο Δάσκαλος και η διδασκαλία από μόνα τους αποτελούσαν αξία και που ο σεβασμός προς το πρόσωπο του Δασκάλου και την τεράστια γνωστική και κοινωνική του προσφορά θεωρούνταν όχι μόνο αποδεκτή αλλά αναγκαία. Όμως το κλίμα και το περιβάλλον αυτό το διαμόρφωναν πρωτίστως οι Δάσκαλοι και εσύ ήσουν απ’ αυτούς που το πάθος και την αγάπη τα διοχέτευες, τα μοίραζες, τα σκόρπαγες πλουσιοπάροχα και ανιδιοτελώς και εμείς τα εισπράτταμε επιτυχώς.
Ακούραστος, δημιουργικός, ευρηματικός, καινοτόμος (έφερες και το επί κοντώ!), δίδαξες πως η Γύμναση, συμπληρώνοντας τα άλλα μαθητικά πεδία, εκτός από πνευματική είναι και σωματική άσκηση, απαραίτητη. Ανανεώνει τον άνθρωπο, τον οπλίζει με εσωτερική δύναμη και ορμή, διαπλάθει τον χαρακτήρα του. Μυαλό και κορμί αλληλεπιδρούν.
Δίπλα μας στα ατομικά αλλά και στα ομαδικά αθλήματα, μας μάθαινες τα μυστικά τους, την ομορφιά τους, τις τεχνικές τους, ίδρωνες μαζί μας.
Η κορύφωση της δουλειάς σου φαινόταν στο Λίβαδο (σχήμα κατ’ ευφημισμό, πού λιβάδι), σε ένα χωράφι, με δύο κολπόστ (τρία ξύλα καρφωμένα) στο τέλος της χρονιάς. Ένα χωράφι που μεταμορφωνόταν για λίγες ώρες σε κάτι σαν Στάδιο, με αθλητικούς αγώνες στίβου και επιδείξεις γυμναστικών ασκήσεων πρωτόγνωρες και με εκατοντάδες κατοίκων να καμαρώνουν τα παιδιά τους και τον Δάσκαλο. Ένα χωράφι, χώρος εκτόνωσης, κανονικό… γήπεδο ποδοσφαίρου και ατομικών αθλημάτων με το σκάμμα και με τον Δάσκαλο σε θέση οργανωτή αλλά και συμπαίκτη.
Είχες την τύχη να συμπορευτείς στη ζωή σου με την εφηβική σου αγάπη, τη Γιωργία, που γέμιζε το σπίτι με νηφαλιότητα, ηρεμία και καλοσύνη. Μια ζωή μαζί. Πώς να αντέξει τέτοια απώλεια τώρα πια; Το σπουδαιότερο, το σπίτι το γέμισαν και το στόλισαν δύο εξαιρετικά παιδιά, η Βερούλα (έτσι τη φωνάζω από μικρή) και η Ιγνατία.
Είχες την τύχη να είσαι γέννημα θρέμμα του τόπου μας, και μπολιάστηκες με τα πιο αγνά του υλικά, τη θάλασσα, τη Νυφίδα και τη γη του.
Είχες την τύχη να είσαι με τον Αποστόλη, τον  Φώτη, τον Πολυχρόνη, τον Θόδωρο. Πες τους πως δε τους ξεχάσαμε.
Έφυγες, όμως, με μια πίκρα και απογοήτευση. Μαζί με τη Γιωργία διαμορφώσατε με πολύ κόπο και πολύ μεράκι ένα χώρο πολιτισμικής αναφοράς και στήσατε ένα τοπόσημο συλλογικής μνήμης, το λαογραφικό μουσείο, από αγάπη για τον τόπο σας. Κλείνουμε σε λίγο οκτώ χρόνια από τον σεισμό που το λάβωσε και η επικινδυνότητά του επέβαλε την άρση της επισκεψιμότητάς του. Από τότε ίσαμε σήμερα δεν έγινε απολύτως τίποτα. Το μουσείο εγκαταλείφθηκε στην τύχη του και ένας μικρός σεισμός ή και ο χρόνος σιγά-σιγά αρκούν, για να το μετατρέψουν σε ένα χάλασμα.
Ελάχιστο δείγμα σεβασμού στη μνήμη του από τους δημοτικούς άρχοντες αλλά και την κοινότητα, που πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες της, θα ήταν επιτέλους να επισκευαστεί και να πάρει το όνομά τους. Μία δικαίωση έστω και μετά θάνατον, απλά μια εξόφληση ενός ανθρώπινου αλλά και κοινωνικού χρέους.
Πολλά ταξίδια έκανες, Δημητράκη, μα πάντα γύριζες. Και πάντα θα είσαι εδώ, γιατί η προσφορά σου μένει ανεξίτηλη σε πλήθος αρχειακού υλικού.
Σε τούτο, το τελευταίο, σου ευχόμαστε όλοι “ΚΑΛΟ ΣΟΥ ΤΑΞΙΔΙ”.
ΜΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΣΗ
Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΙ Η ΓΙΩΡΓΙΑ
ΤΟ ΨΑΡΕΜΑ-Η ΝΥΦΙΔΑ
Φωτογραφίες  Βερούλας
Από αγώνα μπάσκετ που έγινε το 1966 μεταξύ απόφοιτων του λυκείου και μικτής Β-Γ Λυκείου. Zouros Antonios
Πάνω από αριστερά: Δ. Κωφόπουλος, Β. Παπαιωάννου, Δ. Μπαρούτης, Π. Χιωτέλλης, Β. Παπαβασίλης, Δ. Τσολάκης, Α. Ζούρος.
Κάτω: Ι. Ψάνης, Ν. Κατράνης, Δ. Κατρακάζας, Σ. Κεφάλας.
Από το λεύκωμα του Κυριάκου Κουκούλα και Τάσου Μακρή “Ο Πολιχνίτος του 20ου αιώνα”.
Ελάχιστο δείγμα ασκήσεων επίδειξης-Χωρίς σχόλια για το σήμερα…
Γυμναστικές επιδείξεις του Γυμνασίου στον Λίβαδο. Στην κορυφή η Λίτσα Κωλέτη Συκά και δεξιά η Τούλα Βαλσαμίδη Τυρανή.
Φωτογραφία και πληροφορίες Γιώργου Καρακλά