Μειώνεται συνεχώς το γράψιμο. Καλό ή κακό;

Ιγνάτης Ψάνης

Η πληκτρολόγηση σε κινητά, tablet και ηλεκτρονικούς υπολογιστές τείνει να κάνει τη χειρόγραφη διαδικασία ένα απομεινάρι του παρελθόντος. Οι εποχές που γεμίζαμε σελίδες και ζηλεύαμε το συμμαθητές μας, που είχαν καλύτερο γραφικό χαρακτήρα ξεπεράστηκαν. Μετράει ικανότητα επιδόσεων στο πληκτρολόγιο.
Στη Νορβηγία τα σχολεία παραλείπουν τελείως το γράψιμο με το χέρι, στη Φιλανδία ελάχιστα σχολεία το επιτρέπουν ακόμα.
Ένας στους τρεις Βρετανούς δήλωσε πως δεν έχει γράψει τίποτα με το χέρι του τους τελευταίους 6 μήνες. Σε 45 πολιτείες των ΗΠΑ. τα μαθήματα γραφής με το χέρι δεν είναι υποχρεωτικά. Αυτό αποφασίζεται σε τοπικό επίπεδο.
Σε πολλά ιδιωτικά σχολεία αλλά και σε δημόσια οι μαθητές επικοινωνούν με τους καθηγητές τους μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι μεν πληκτρολογούν τις ασκήσεις και οι δε απαντούν πάλι πληκτρολογώντας τις απαντήσεις.
ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΟ ΑΥΤΟ;
Όπως προκύπτει από διάφορες μελέτες κατά τη διαδικασία της γραφής με το χέρι ενεργοποιούνται στον εγκέφαλο νευρωνικά κυκλώματα, τα οποία παραμένουν αδρανή κατά τη διάρκεια της πληκτρολόγησης.
Ο εγκέφαλος είναι πιο πολύ δραστήριος στη διάρκεια του γραψίματος με το χέρι κατά την πληκτρολόγηση. Ενισχύεται περισσότερο η μνήμη.  Πολλές αισθήσεις ενεργοποιούνται, όταν πιέζει κάποιος το μολύβι στο χαρτί, βλέποντας τα γράμματα που γράφει και ακούγοντας τον ήχο του γραψίματος. Αυτές οι αισθητηριακές εμπειρίες δημιουργούν επαφές ανάμεσα σε διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου και  ανοίγουν τον εγκέφαλο στη μάθηση.
Η θετική διάθεση κατά τη διάρκεια της μάθησης είναι σημαντικά υψηλότερη κατά τη διάρκεια της γραφής με το χέρι. Επιτρέπεται έτσι μεγαλύτερη και ευρύτερη από μνημόνευση νέων λέξεων.
 
 Η αλήθεια είναι ότι διανύουμε μια μεταβατική περίοδο, αν  υπολογίσουμε και την παρουσία της τεχνητής νοημοσύνης. Μάλλον είναι νωρίς ακόμα, για να επισημάνουμε τις επιπτώσεις στα παιδιά. Πάντως υπάρχουν οι απαισιόδοξοι, που υποστηρίζουν πως τα παιδιά δεν θα ξέρουν να γράψουν με το χέρι και οι αισιόδοξοι, που προβλέπουν ότι είναι τεχνολογίες δεν θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις.
ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ;
Μειώνεται επίσης η ανάγνωση τυπωμένων κειμένων. Αποκτά περισσότερο χώρο η ανάγνωση κειμένων σε οθόνη είτε πρόκειται για υπολογιστή, είτε για tablet, είτε για κινητό.
Μελέτες της γενιάς του youtube και του tik tok διαπιστώνουν ότι σε 17 πολιτείες των ΗΠΑ καταγράφεται άνοδος του αναλφαβητισμού. Δεν είναι λίγοι και αυτοί που υποστηρίζουν πως οι αλγόριθμοι της Τεχνητής Νοημοσύνης θα αντικαταστήσουν την κριτική σκέψη.
Το αναντίρρητο του γεγονός είναι ένα: κανείς δεν θα ρωτήσει ούτε επιστήμονες, ούτε ειδικούς, ούτε ποιες είναι οι επιλογές των ενδιαφερομένων. Η ροή των γεγονότων είναι ταχύτητα του και ανεξέλεγκτη. Εμείς θα είμαστε απλοί παρατηρητές.
Το άρθρο στηρίχθηκε σε ανάλογο άρθρο του δημοσιογράφου Δημήτρη Γαλάνη από την εφημερίδα “ΤΟ ΒΗΜΑ”