Τάκης Παλαιολόγος
Ίσως το πιο βασικό θέμα για τους περισσότερους μαθητές είναι ο τρόπος με τον οποίον θα συνεχίσουν τις σπουδές τους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ώστε να εξασφαλίσουν ένα πτυχίο, που θα τους ανοίξει επαγγελματικούς ορίζοντες.
Στη διαδρομή του χρόνου εφαρμόστηκαν διάφορα συστήματα, άλλα προβληματικά άλλα καλύτερα, όλα όμως με ένα μεγάλο μειονέκτημα και ένα υποθετικό πλεονέκτημα.
Το μειονέκτημα είναι ότι κανένα σύστημα δεν επέτρεπε στον υποψήφιο να σπουδάζει οπωσδήποτε αυτό που επιθυμούσε. Πολλές φορές για άλλη επιστήμη ξεκινούσε και σε άλλη κατέληγε.
Το υποθετικό πλεονέκτημα είναι ότι το σύστημα είναι αδιάβλητο, σε μία χώρα με πολλά δείγματα μεροληψίας στην επιλογή υποψηφίων αλλά και με αρκετή δόση υποκειμενικότητας, αφού οι διορθωτές των γραπτών βαθμολογούν με διαφορετικά κριτήρια. Μεταξύ τους υπάρχουν άπειροι ή ακόμη και ανεύθυνοι διορθωτές με αποτέλεσμα σε αρκετά γραπτά να υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο βαθμολογητών και στην περίπτωση αυτή υπάρχει ανάγκη να περάσουν από τρίτο βαθμολογητή για μια “μεσοβέζικη” τρίτη βαθμολογία.
Θα σας απασχολήσω σύντομα με το σημερινό σύστημα εξετάσεων, που κατά την ταπεινή μου γνώμη έχει εξαντλήσει κάθε περιθώριο βελτίωσης και πρέπει το δυνατόν πιο σύντομα να αντικατασταθεί.
Σήμερα καλείται ο υποψήφιος να διαγωνιστεί εντός 8 ημερών σε τέσσερα μαθήματα, με συγκεκριμένη ύλη και με την απόδοση του σε αυτά να συγκεντρώσει μια βαθμολογία, που θα του επιτρέψει την εισαγωγή σε μερικές σχολές από τις οποίες θα επιλέξει κάποια, του αρέσει ή δεν του αρέσει.
Αν είναι υπεύθυνος μαθητής ,έχει αρχίσει με τη βοήθεια ιδιαίτερων μαθημάτων ή προετοιμαζόμενος από φροντιστήρια τον αγώνα του από την Α’ Λυκείου στα 4 μαθήματα στα οποία θα διαγωνιστεί μετά από 3 χρόνια. Στα θεωρητικά επιδιώκει την πλήρη αποστήθιση, αφού η ύλη είναι συγκεκριμένη, στα δε υπόλοιπα κάνει αγώνα δρόμου, για να καταφέρει στο τέλος να αντιμετωπίζει θέματα εξαιρετικά δύσκολα, που μερικές φορές δεν μπορούν να λύσουν ούτε οι καθηγητές του.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η πλήρης αδιαφορία για την αφομοίωση της ύλης στην Α’ Λυκείου και της Β΄’ Λυκείου με το μυαλό μόνο στις πανελλαδικές εξετάσεις, με εμφανείς τις συνέπειες στη λειτουργία των δύο πρώτων τάξεων του Λυκείου.
Είναι τραγικό να βλέπεις το άγχος των παιδιών μην τυχόν αρρωστήσουν τις ημέρες των εξετάσεων ή μη βρεθούν σε άσχημη ημέρα, όταν δίνουν κάποιο μάθημα, αφού τουλάχιστον για τη σχολές υψηλής ζήτησης μία άσχημη απόδοση, έστω και σε ένα μάθημα, είναι καταδικαστική.
Χωρίς να επιθυμώ τον τίτλο του αλάνθαστου παντογνώστη, θα καταθέσω τις απόψεις μου για ένα σύστημα που θεωρώ ότι έχει πολλά πλεονεκτήματα και θα αντιμετωπίσει πολλές στρεβλώσεις του σημερινού συστήματος εξετάσεων.
1- Τα βιβλία θα περιέχουν τόση ύλη, που θα είναι εφικτό και υποχρεωτικό να την καλύψει κάθε καθηγητής. Στην ανάγκη αν έχουν παρουσιαστεί προβλήματα σε ένα σχολείο, να γίνονται έξτρα ώρες διδασκαλίας.
2- Κάθε μαθητής και στην Α’ Λυκείου και στη Β’ Λυκείου να εξετάζεται στα βασικά μαθήματα, που αφορούν την κατεύθυνση, που θέλει να ακολουθήσει, αν όχι δύο φορές, οπωσδήποτε όμως τον Ιούνιο σε εξετάσεις με θέματα από τράπεζα θεμάτων [όλα και όχι τα 2] και με διόρθωση από καθηγητές άλλου σχολείου, με την προφορική βαθμολογία να προσεγγίζει υποχρεωτικά κατά συν πλην 2 μονάδες.
3- Η βαθμολογία των παιδιού για τα μαθήματα αυτά να συνυπολογιστεί με ένα συγκεκριμένο συντελεστή στην τελική βαθμολογία του.
4- Στις πανελλαδικές της Γ Λυκείου τα θέματα να μην είναι από την συγκεκριμένη ύλη της τελευταίας τάξης αλλά από όλη την ύλη που έχει διδαχθεί ο μαθητής όλα τα χρόνια της φοίτησης του σε Γυμνάσιο και Λύκειο.
Επιπλέον, να εξεταστούν όλοι οι μαθητές σε ένα διαγώνισμα [test κουλτούρας] με 50 ή 100 ερωτήσεις γενικών γνώσεων, που πρέπει να έχει κάθε υποψήφιος για την ανώτατη εκπαίδευση (π.χ. Ποιοι Έλληνες πήραν νόμπελ λογοτεχνίας, ποιες χώρες συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ποιος ήταν ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας και τι θετικό έκανε, και χιλιάδες άλλες ερωτήσεις, που θα αναγκάσουν τους υποψήφιους να ασχοληθούν και με άλλα θέματα εκτός από ποδόσφαιρο, τηλεόραση και μέσα κοινωνικής δικτύωσης).
5- Να έχει τη δυνατότητα ο υποψήφιος που θα αμφισβητήσει τη βαθμολογία του σε κάποιο μάθημα, πληρώνοντας ένα σημαντικό παράβολο, να συναντηθεί με μία επιτροπή 3 πεπειραμένων βαθμολογητών, οι οποίοι θα τεκμηριώσουν την ορθή βαθμολογία του.
Πιστεύω ότι με ένα τέτοιο σύστημα εξασφαλίζονται δύο σημαντικά πλεονεκτήματα:
α) Το Λύκειο παίρνει τη θέση που του αξίζει, αφού ο μαθητής θα πρέπει από την πρώτη ημέρα της φοίτησής του σε αυτό να ενδιαφέρεται για τη γνώση που πρέπει να αποκτήσει.
β) Η πρόοδος και επιτυχία κάθε παιδιού δεν θα εξαρτάται από την απόδοση του σε 8 ημέρες της ζωής του αλλά από την προσπάθειά του το λιγότερο τα τρία χρόνια φοίτηση στο Λύκειο.