Μικρό αφιέρωμα στον Στέλιο (Καζαντζίδη)

Επιμέλεια: Ιγνάτης Ψάνης

Πώς ένα παιδάκι με ποντιακή καταγωγή, που στα δεκαπέντε του χάνει τον πατέρα του στις συμπληγάδες του εμφύλιου – τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου οι Χίτες του ’46, γιατί ήταν αριστερός – και αναγκάζεται να κάνει τον παράνομο μικροπωλητή, εργάτη, οικοδόμο,

πώς ένας έφηβος που του χάρισε ο εργοδότης του μία κιθάρα, σαν τον άκουσα να τραγουδά και ο πρώτος του Δάσκαλος ήταν ένας τυφλός συνθέτης, ο Στέλιος Χρυσίνης,

πώς χωρίς άκρες, γνωριμίες και “μέσα”, μέσα στη δίνη του μετεμφυλιακού κλίματος, με αριστερές καταβολές, που ποτέ δεν αποκήρυξε, ένας άγνωστος είκοσι χρονών ξεκινά με τον Καλδάρα το 1952, τότε ήταν η πρώτη του επιτυχία και ίσαμε το 2000 που τραγούδησε το τελευταίο του Βλαδίμηρου Ιωαννίδη ” έρχονται χρόνια δύσκολα” γράφει μία ανεξίτηλη, μοναδική διαδρομή, που τον κατέταξε ως τον κορυφαίο Έλληνα τραγουδιστή, που αγαπήθηκε και σχεδόν λατρεύτηκε στην Ελλάδα και από τον Ελληνισμό απανταχού της γης;

Εκείνο που τον έκανε ξεχωριστό, μοναδικό, ανεπανάληπτο και αλησμόνητο ήταν το μέταλλο της φωνής του. Πέρα από αυτό, όμως, ήταν τα λαϊκά του ακούσματα, οι εμπειρίες και τα βιώματα του, οι κοινωνικές του ευαισθησίες. Ο Στέλιος ήταν η λαϊκή έκφραση της κοινωνικής αδικίας και εκμετάλλευσης, της φτώχειας, της ατομικής και συλλογικής απελπισίας, του αυταρχισμού της εξουσίας, της διάψευσης των ελπίδων. Η φωνή της συλλογικής πίκρας, του καημού και του πόνου, ήταν τελικά ένας λαϊκός τραγουδιστής, γνήσιος, αυθεντικός, αφιλοχρήματος και αντισυστημικός. Η φωνή του ήταν τελικά του εργαλείο, το μέσον, για να βγάλει προς τα έξω το “μέσα” του, την ψυχή του.

Για αυτό και οι ερμηνείες των τραγουδιών του είναι αξεπέραστες.

Γι΄αυτό δεν είναι τυχαίο ότι τραγούδησε Καλδάρα, Τσιτσάνη, Χιώτη, Ξαρχάκο, Ζαμπέτα, Λοΐζο, Μητσάκη, Νικολόπουλο, Θεοδωράκη, Άκη Πάνου, Δερβενιώτη, Παπαϊωάννου, και πάει λέγοντας.

Για αυτό “ο κόσμος πρώτο αγόραζε πρώτα το δίσκο του Στέλιου και μετά το πικάπ!”(Λίτσα Διαμάντη).

Για αυτό και οι δίσκοι του γινότανε χρυσοί μέσα σε λίγες ώρες!

Για αυτό και η βρετανική εφημερίδα Gardian έκανε ένα εκτενές αφιέρωμα στον Στέλιο.

Γι’ αυτό για τις φωνητικές του ικανότητες έχουν αναφερθεί με θαυμασμό ο Φρανκ Σινάτρα (όταν άκουσε ένα δίσκο του Στέλιου: «Δεν κατάλαβα τίποτα από τα λόγια, είπε, αλλά αυτός ο τραγουδιστής είναι η μεγαλύτερη φωνή στον κόσμο!», ο Μάνος Χατζιδάκις (τέτοιες φωνές βγαίνουν κάθε 150 χρόνια), ο Μίκης Θεοδωράκης και άλλοι.

Το μόνο λάθος του ήταν ότι το σπατάλησε ένα μέρος της ζωής και της καριέρας του σε δικαστικές διαμάχες, άλλες καλώς και άλλες κακώς.

Αυτά που γράψαμε δεν είναι “Η ζωή του όλη”. Μια ψηφίδα τη ζωής του είναι για έναν άνθρωπο που δεν θα πάψει ποτέ να “Υπάρχει”, “στο τρένο Γερμανίας-Αθηνών στην τρίτη θέση σε μιαν άκρη καθισμένος”.

Ενταφιάστηκε στην Ελευσίνα, 70 χρονών, δίπλα στους γονιούς του. (29-Αυγ. 1931–14 Σεπτ-2001)

ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΣΤΙΓΜΗ (ΜΙΚΗΣ-ΣΤΕΛΙΟΣ)

“Ο Στέλιος έχει ήχους και φωνές όλων των αιώνων”-“Η φωνή του δεν είναι το μέταλλο, είναι η καρδιά του”-Μίκης Θεοδωράκης

Στη φράση «Μάνα σε ξεκληρίσανε», ο Καζαντζίδης τραγουδώντας, έκαψε το πυκνωτικό μικρόφωνο, που εκείνη την εποχή κόστιζε, περίπου, 1.500.000 δραχμές. Το μικρόφωνο έβγαλε καπνούς! “«Ήταν μια καλή αφορμή για να τεστάρουν τα μικρόφωνά τους οι μικροφωνικές εταιρείες…»(Βασίλης Λέκκας)

ΤΟ ΚΥΚΝΕΙΟ ΑΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ (2000)-

Δημοσιογράφος:

-Έρχονται χρόνια δύσκολα. Είστε απαισιόδοξος;

Στέλιος:

-Δεν είναι αληθινό πώς είναι απαισιόδοξα τα πράγματα, αφού περνάμε δύσκολα χρόνια και αυτά και τα προηγούμενα και αυτά που έρχονται πιο δύσκολα ακόμα;

Το λέμε και προφητικό πια τώρα…