Ιγνάτης Ψάνης
“Πέντε χρόνια μόνο έχουν περάσει από την ώρα, που καταλάγιασε ο ορυμαγδός του πολέμου στον Ελλαδικό χώρο. Η πατρίδα μας καθημαγμένη γλείφει ακόμα τις πληγές της κι ο κοσμάκης αποπροσανατολισμένος πολιτικά, πολιτιστικά και ηθικά, αποσυναρμολογημένος οικονομικά βιώνει μια ακόμα κρίση της περίεργης πατρίδας μας, που δε μπορεί να αντέξει τη συνέχεια της μακρόχρονης ιστορικής της ύπαρξης δίχως κρίσεις!
Μετά το 1950 βαλθήκαμε να ξαναχτίσουμε τα χαλασμένα στον πόλεμο. Όπως όμως το’χει συνήθεια η ράτσα μας, όλα τα κάναμε βιαστικά και άναρχα. Άναρχη ήταν κι η μετακίνηση των πληθυσμών της υπαίθρου. Αλαλιασμένοι οι νεοέλληνες, πολεμόπληκτοι και ιδεολογικά μπερδεμένοι κι άλλοι κυνηγημένοι, εγκαταλείπουν άλλοι τις ανύπαρκτες πια κι άλλοι τις ανεπαρκείς εστίες τους και μαζεύονται στην Αθήνα, που φάνταζε τότε σαν ένα ασφαλές καταφύγιο στους πεινασμένους και φοβισμένους της υπαίθρου.
Πριν από εξήντα χρόνια μια ομάδα τέτοιων ανθρώπων, πρωτοπόρων αυτής της σχεδόν αναγκαστικής μετανάστευσης, γυροφέρνουν στις αγορές δουλειάς της Αθήνας και συναντιούνται στα καφενεία του κέντρου της, με πεισματική απόφαση: «Να μη χαθούμε…». Εκεί έπεσε κι ο σπόρος από τον φωτισμένο ιδρυτή του συλλόγου μας, τον αείμνηστοΤάτιο Πανσεληνά να οργανωθούν οι Πολιχνιάτες σε σύλλογο, που θα τους κρατά δεμένους στη χαοτική κατάσταση που βρέθηκαν, αλλά και θα διατηρήσει τους δεσμούς μ’ αυτά που με
πόνο άφησαν πίσω τους.
Η μετανάστευση για κείνους ήταν προσωρινή κατάσταση. Κι αυτοί που έφυγαν κι
αυτοί που έμειναν, όλοι ήλπιζαν πως θα ξανασμίξουν. Πέρασαν εξήντα χρόνια από τότε. Η
ίδρυση του συλλόγου των Πολιχνιατών Αθήνας ήταν ο πρώτος των Λεσβίων.
Ακολούθησαν σύλλογοι όλων των χωριών με μεγάλη προσφορά και στους Λέσβιους της Αθήνας και στα χωριά τους. Από την πρώτη εκείνη ιδρυτική γενιά δεν υπάρχει πια κανείς”.
“1955
1/3/1955: Συνέταξα το Καταστατικό Ιδρύσεως του Συλλόγου «ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ», αφού προηγουμένως συνεννοήθην με τον φίλον γιατρό Παναγιωτάκη.
29/5/1955: Κατόπιν προσυνεννοήσεων, συγκέντρωση στο κέντρο «ΚΥΠΡΟΣ», στη Βουλιαγμένη, των συμπατριωτών Πολιχνιατών. Μετά από ομιλία μου, το μεσημέρι, ενεκρίθη το Καταστατικό Ιδρύσεως του Συλλόγου μας «ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ» που συνετάχθη από εμέ, ως και το Ιδρυτικόν, εκλεγείς παμψηφεί Πρόεδρος. Αντιπρόεδρος ο κ. Παναγιωτάκης, ιατρός, ταμίας ο κ. Χ. Καβαδέλης, Γεν. Γραμματεύς ο κ. Κ. Σάββας και μέλη οι κ.κ. Περικλής Σάββας, ιατρός, Παρ. Παρασκευόπουλος, Δημ. Σάκκης. Παρευρέθησαν, μεταξύ άλλων, οι κ.κ. Αριστ. Πάλλης, Ν. Κωστομοίρης και Π. Ευθυμίου. Έγινε συνεστίαση, και γυρίσαμε, αργά το βράδυ, κατενθουσιασμένοι.
15/6/1955: Απέστειλα εγκύκλιο ανακοίνωση του ιδρυθέντος Συλλόγου μας «ο ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ», προς τους απανταχού Πολιχνιάτες, για τους σκοπούς του Συλλόγου. Ορίσαμε αντιπροσώπους για τον Πολιχνίτο τους κ.κ. Σάββα Π. Σάββα και Δημήτριο Κατάκο. Για τη Μυτιλήνη, τον παλαιό φίλο Δ/ντή των Τ.Τ.Τ, κ. Παν. Παρασκευαϊδη. Για τη Θεσσαλονίκη, τον συνάδελφο φίλο Βασίλη Κατρακάζα. Επήραμε από παντού θερμά συγχαρητήρια, ως και από Αυστραλία, από τον αιδεσιμώτατον Χρήστο Ευαγγελινίδη, που τον ευχαριστήσαμε, διορίσαντέ τον αντ/πον για την Αυστραλία, αλλά η ανταπόκριση για γενναίες συνδρομές ήταν πολύ πτωχή.
24/9/1955: Το Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ. Αριθμ. 9682/25.6.55 απόφασή του, που κατεχωρήθηκε στο βιβλίο Σωματείων (αύξων αριθμός 7756/2.8.55) ενέκρινε το Καταστατικό του Συλλόγου μας. Επειδή οι ορισθέντες για τον Πολιχνίτο αντ/ποι Σάββας και Κατάκος, για διάφορους λόγους, δεν απεδέχθησαν το διορισμό τους, γι’ αυτό στις 22/9/55 αναθέσαμε την αντιπροσωπεία στον κ. Κώστα Πελέκο (Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων) και στον κ. Γιώργο Περ. Συκά.
Όλον τον υπόλοιπο χρόνο καταγινόμουνα με την τέλεια οργάνωση, προβαίνοντας σε διάφορες ενέργειες, προς κάθε κατεύθυνση, για να πετύχει ο σκοπός που ορίσαμε από το Καταστατικό.”
Ανακεφαλαιώνουμε:
1η Μαρτίου του 1955 συντάσσεται το πρακτικό ιδρύσεως του Συλλόγου,
29 Μάη εγκρίνεται και εκλέγεται το πρώτο Δ.Σ.
24 Σεπτέμβρη εγκρίνεται από το Πρωτοδικείο Αθηνών.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο τις περιφερόμενες ψυχές σε μία αφιλόξενη και άγνωστη αχανή Αθήνα, ξεκομμένες από φίλους, γνωστούς και συγγενείς, που δεν είχαν “πού την κεφαλήν κλίνη”, χωρίς σπίτι και μόνιμη δουλειά, αυτές τις αδερφές ψυχές θέλησαν να “συλλέξουν” και να” στεγάσουν” ο Ευστράτιος Πανσεληνάς και η περί αυτόν, μιας και προέβλεπαν ότι η εσωτερική μετανάστευση θα ήταν ραγδαία. Οπότε η ίδρυση ενός συλλογικού φορέα, με κέντρο προέλευσης και αναφοράς τον Πολιχνίτο, ομόκεντρου, με κοινές ρίζες , κοινά βιώματα και κοινό πολιτιστικό φορτίο ήταν πια ιστορική αναγκαιότητα.
«Πάνε 10 χρόνια -αλήθεια πώς περνάν τα χρόνια! θαρρείς πως είταν χθες- όταν μια ομάδα συμπατριωτών μας γεμάτων από ενθουσιασμό […] με ομόθυμη γνώμη αποφάσισαν στις 25 του Μάη του 1955, ημέρα Κυριακή πρωί, στο κέντρο “Κύπρος” της Βουλιαγμένης, την ίδρυση του Σωματείου που φέρνει το όνομα της λατρευτής μας Γενέτειρας, του Πολιχνίτου μας».
Σημείωση: Προφανώς είναι λάθος του συντάκτη η ημερομηνία 25 του Μάη 1955, ημέρα Κυριακή, επειδή η ημέρα εκείνη έπεφτε Πέμπτη και όχι Κυριακή και, κυρίως, επειδή έχουμε τις σημειώσεις του ίδιου του Ε. Πανσεληνά, που αναφέρει ως ημέρα έγκρισης του καταστατικού την 29 Μάη του 1955, που πέφτει Κυριακή.