Πικρές αλήθειες για το εκπ/κό σύστημα
Ιγνάτης Ψάνης
Η συζήτηση, που διεξάγεται αυτές οι ημέρες για τα μη κρατικά- ιδιωτικά Πανεπιστήμια, φέρνει στο φως κάποιες ποιοτικές παραμέτρους, οι οποίες λανθάνουν την προσοχή μας, δεν αγγίζουν το απαιτούμενο βάθος του προβλήματος και οι οποίες, κατά τη γνώμη μας, αποτελούν τη σοβαρότερη βάση. της συζήτησης για  τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και για το επίπεδο της παρεχόμενης Εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Η κατάσταση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
Ξεχνάμε για παράδειγμα ότι από τη μεταπολίτευση και μετά ψηφίστηκαν περίπου σαράντα νόμοι για το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας! Κάθε Υπουργός Παιδείας θεωρούσε και εξακολουθεί να θεωρεί εθνικό χρέος και αποστολή του να αντικαταστήσει, να αλλοιώσει, να καταργήσει τον νόμο που ο προηγούμενος είχε θεσπίσει, ακόμα και αν είχε προτείνει  Υπουργό της ίδιας κυβέρνησης! Με την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει μπορούμε να υποθέσουμε πως και η επόμενη Κυβέρνηση, όποτε συμβεί, θα αλλάξει πάλι τον νόμο! Ράβε-ξήλωνε…
-Συντηρούμε ένα καθεστώς εισαγωγής στα ΑΕΙ με μοναδικό επιχείρημα ότι είναι το πιο αδιάβλητο σύστημα! Το Εθνικό Απολυτήριο ολοένα το πλησιάζουμε και ολοένα απομακρύνεται. Ωστόσο, ακόμη οι μαθητές εξετάζονται για την εισαγωγή τους στο ΑΕΙ σε τέσσερα μαθήματα από τη δεκαετία του ’60! Ακόμα οι υποψήφιοι πετυχαίνουν σπανίως στη σχολή που επιθυμούν, με ό,τι σημαίνει αυτό για την υπόλοιπη ζωή τους. Ακόμα και τα γραπτά βαθμολογούνται, λόγω της πληθώρας των υποψηφίων, από βαθμολογητές, που επιτρέπεται να συμμετάσχουν στη βαθμολόγηση ακόμα και με ελάχιστη εκπαιδευτική εμπειρία. Φτάνει να έχει διδάξει το μάθημα τα δύο τελευταία χρόνια! Καμία πρόνοια τόσα χρόνια για τη συγκρότηση ενός σώματος έμπειρων εκπ/κών, για να διδάξουν στις δέσμες και για να βαθμολογηθούν γραπτά των πανελλαδικών εξετάσεων, εκπ/κών επιλεγμένων και αξιολογημένων για μια τέτοια αποστολή. Όλοι οι εκπαιδευτικοί θεωρούνται ικανοί και να διδάξουν στις δέσμες και να βαθμολογήσουν τα γραπτά!
Τελικά το Λύκειο παρασύρθηκε από το καθεστώς των φροντιστηρίων και κατάντησε να είναι μια εκπαιδευτική οντότητα φροντιστηριακή, χωρίς εκπαιδευτικό πια ρόλο.
-Τα αποτελέσματα των εξετάσεων της Πίζας, τα οποία προσφάτως δημοσιεύσαμε, έφεραν στην επιφάνεια αυτό που χρόνια τώρα γονείς, εκπαιδευτικοί και η κοινωνία ολόκληρη βιώνει με θλίψη. Είμαστε οι ουραγοί της Ευρώπης! Το επίπεδο των μαθητών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση συνεχώς υποβαθμίζεται. ‘Εχει χαθεί η όρεξη, η διάθεση, το πάθος στους Δασκάλους. Οι σχέσεις μαθητών και Δασκάλων, οι συμπεριφορές των μαθητών στα Σχολεία είναι προβληματικές έως και ανησυχητικές. Οι επιδόσεις των μαθητών με την εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων είναι απογοητευτικές. Αδιάφορα, με το κινητό στο χέρι και στην τάξη, με μια υποβόσκουσα αντίδραση, που συχνά φτάνει στη βία, προσέρχονται στα σχολεία τα παιδιά. Τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα έχουν ουσιαστικά οικειοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δυστυχώς, τα καλά φροντιστήρια δε βελτίωσαν το επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης! Ούτε εδώ λειτούργησε θετικά ο ανταγωνισμός.
-Το σχολείο πλέον έχει χάσει τη βασική του αποστολή, να διαπλάθει χαρακτήρες, να μεταβιβάζει αρχές και αξίες, να διαπαιδαγωγεί, να καλλιεργεί το ήθος, να οργανώνει τη σκέψη και τον λόγο, να βοηθά στην απελευθέρωση από προλήψεις και προκαταλήψεις, να φωτίζει τα μυαλά και να τα εφοδιάζει με αγάπη για τη δουλειά, τον άνθρωπο, τη γνώση και τη φύση.
Ένα τυποποιημένο, αποστεωμένο σύστημα, χωρίς φαντασία και προοπτική, χωρίς να ανατροφοδοτεί το μεράκι του Δάσκαλου. Ένα φθοροποιό, αγχωτικό σύστημα στα γρανάζια του οποίου συνθλίβονται Δάσκαλοι και μαθητές. Όλα γίνονται από συνήθεια, η διδασκαλία, οι εξετάσεις, οι διορθώσεις των γραπτών, οι έλεγχοι προόδου (αλήθεια ποιος τους παίρνει στα σοβαρά;) κ.λπ. Βασικά μαθήματα, γνώσεις αναγκαίες παραγκωνίζονται, υποβαθμίζονται στην αναγκαιότητα των πανελλαδικών εξετάσεων. Αποφοιτούν από τα σχολεία μας ημιμαθείς ή αμαθείς έφηβοι από τους οποίους λείπουν βασικές γνώσεις. Όλα τα παραπάνω ισχύουν κατά κανόνα στο Λύκειο.
Εννοείται, ασφαλώς, πως υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις Δασκάλων, μαθητών και σχολείων, αλλά υπάρχουν απλά, για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα! Και η Πολιτεία, χρόνια τώρα, ακολουθεί τις εξελίξεις και παρακολουθεί απαθής την κατάσταση.
Ενιαία Βάση Εισαγωγής
-Γίνεται πολύς λόγος τελευταία για την Ενιαία Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) στα ΑΕΙ. Δεν ξέρουμε, όμως, πόσο από μας εστιάζουμε στο πόσο χαμηλή είναι αυτή η Βάση. Ας σκεφτούμε μόνο ότι εκατό μαθητές, για παράδειγμα, ξεκινούν από την πρώτη Γυμνασίου, διατρέχουν μέχρι την τρίτη Λυκείου έξι σχολικά έτη κατά τα οποία διδάσκονται χιλιάδες ώρες διδασκαλίας. Ας προσθέσουμε σε αυτές τις ώρες και τις φροντιστηριακές ώρες. Ας προσθέσουμε και τις ώρες που ο μαθητής εργάζεται στο σπίτι του, για να αντιμετωπιστεί στο σχολείο και στο φροντιστήριο. Ε! λοιπόν, αυτοί οι εκατό μαθητές στις πανελλαδικές εξετάσεις, μετά από τόσο όγκο διδακτικών ωρών και πακτωλό χρημάτων που ξοδεύτηκαν, κατά μέσο όρο και στα τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα που βαθμολογούνται λίγο πάνω-λίγο κάτω από τη βάση του δέκα (10) με άριστα το είκοσι ( 20) και με ΕΒΕ κάτω από τη βάση! Δε νομίζουμε πως υπάρχει παγκοσμίως άλλο τόσο αποτυχημένο εκπαιδευτικό σύστημα!
Και τώρα η έγνοια μας είναι πώς αυτούς τους μαθητές, εξαιρούνται ασφαλώς τα καλά μυαλά, θα βρούμε τρόπο να τους κάνουμε επιστήμονες. Και τον βρήκαμε, αρκεί να πληρώσουν!
Μήπως πρέπει να μιμηθούμε τη γειτονική Τουρκία, που έχει θεσπίσει πανεθνικές εξετάσεις για τη Δημόσια και μετά πάλι πανεθνικές για τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια; Και εννοείται ότι τα Δημόσια Πανεπιστήμια που προσελκύουν τους καλύτερους υποψηφίους, έχουν και το  μεγαλύτερο κύρος.
Αναρωτιέται ο κόσμος προς τι αυτή η πρεμούρα, να κλείσει το τεράστιο αυτό για το μέλλον της χώρας θέμα όπως-όπως μέσα σε λίγες μέρες. Αιωρούνται απορίες, παραμένουν ερωτήματα αδιευκρίνιστα, υπάρχουν κενά στην ενημέρωση, εγείρονται ζητήματα αντισυνταγματικότητας, και οι υπεύθυνοι απλώς βιάζονται ή βιά-ζονται.
Τι πιο λογικό να γίνουν όλα με τη σειρά τους, απολύτως νόμιμα, μέσα από εξαντλητική συζήτηση, χωρίς σκιές και υπόνοιες και, όπως η Κυβέρνηση έχει υποσχεθεί προεκλογικά, να προχωρήσει στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Τις απόψεις μας για τα μη κρατικά/ιδιωτικά, μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια τις δημοσιεύσαμε την προηγούμενη βδομάδα. Όμως, θα επανέλθουμε, γιατί συνεχώς νέα δεδομένα έρχονται στο φως.
Ο Δάσκαλος
Μήπως έπρεπε( ή πρέπει) να βελτιώσουμε το επίπεδο των μαθητών στη Μέση Εκπαίδευση, στην οποία η κατάσταση είναι απαράδεκτη;
Μήπως βάλαμε το κάρο μπροστά από το άλογο; Μιλάμε για πανελλαδικές εξετάσεις, Ενιαία Βάση Εισαγωγής, αλλά  από πουθενά δεν ακούμε κανέναν να αναφέρεται σ΄αυτόν που είναι η  ψυχή, ο βασικός μοχλός και καθοριστικός παράγοντας, στον Δάσκαλο, που θα σηκώσει στους ώμους του την πελώρια ευθύνη και θα οδηγήσει στην αναβάθμιση το εκπαιδευτικό σύστημα,  βοηθούμενος και στηριζόμενος από ένα Υπουργείο, που θα σκύψει στα προβλήματα και στις ανάγκες του, επιστημονικές, παιδαγωγικές, οικονομικές. Χωρίς τη σπίθα του Δασκάλου, χωρίς το πάθος του, την έγνοια του για το μαθητή, την αγάπη του για την τάξη και το σχολείο απλά θα μοιράζουμε χαρτιά, απολυτήρια και πτυχία, χωρίς κοινωνικό αντίκρισμα, χωρίς ανθρωπισμό.
Αυτές είναι κάποιες ποιότητες για τις οποίες, δυστυχώς, λίγοι ενδιαφέρονται και ανησυχούν.
ΧΩΡΙΣ ΣΧΟΛΙΑ!!!