Το πολιτικό σύστημα σε κρίση

Πρώτα πρώτα να διευκρινίσουμε ότι με τον όρο πολιτικό σύστημα και πολίτευμα εννοούμε το ίδιο πράγμα. Πρώτος έδωσε τον ορισμό του ο Αριστοτέλης, που λίγο-πολύ ισχύει μέχρι και σήμερα:” …την τάξιν εν ταις πόλεσι την περί τας αρχάς, τον τρόπον νενένονται και τι το κύριον της πολιτείας, και τι το τέλος της εκάστης κοινωνίας εστί..», (Πολιτικ. Γ’ 5) …

Με λίγα λόγια πολίτευμα είναι η  οργάνωση της πόλης, η τάξη που πρέπει να υπάρχει σ’ αυτήν (της χώρας στα χρόνια μας ) γύρω από τις εξουσίες (και κυρίως στην πολιτική που ελέγχει τις άλλες) με ποιον τρόπο αυτές κατανέμονται, ποιος και με ποιο σκοπό εξουσιάζει, κυβερνά.

Αν κυβερνάει ένας το πολίτευμα είναι Μοναρχία, αν λίγοι Ολιγαρχία και αν πολλοί Δημοκρατία.

Αν κυβερνούν σύμφωνα με το κοινό συμφέρον, αναγκαστικά τα πολιτεύματα

αυτά είναι ορθά . Όταν όμως έχουν

σκοπό να εξυπηρετήσουν το προσωπικό συμφέρον ή των λίγων

ή του πλήθους(του όχλου) είναι παραβιάσεις.»

(Αριστοτέλους, Πολιτικά)

Η πολιτική πορεία και ιστορική διαδρομή έδειξε πως οι άνθρωποι επιλέγουν ως βέλτιστο πολίτευμα τη Δημοκρατία, γιατί έτσι πιστεύουν πως εξυπηρετείται καλύτερα το κοινό συμφέρον.

Με βάση αυτές τις απαραίτητες και κατατοπιστικές διευκρινίσεις, ας έρθουμε στο σήμερα.

Στην πολιτική υφίστανται η απαράβατη αρχή ότι, όποιος κυβερνά, πρέπει να γνωρίζει ότι δε θα κυβερνά για πάντα.

Δυστυχώς, όμως, έτσι όπως είναι δομημένο το πολιτικό σύστημα στη χώρα μας, ο κυβερνήτης εύκολα, ακόμα και με μία ισχνή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, μπορεί να έχει την απόλυτη εξουσία και τον έλεγχο και των τριών εξουσιών (νομοθετικής, εκτελεστικής, δικαστικής). Η ισχνή πλειοψηφία με τον ξεπερασμένο και αναχρονιστικό νόμο περί ευθύνης υπουργών ενδυναμώνει ακόμα περισσότερο την αίσθηση της πολιτικής ισχύος, της αυθαιρεσίας και ατιμωρησίας.

Αν προσθέσουμε και τον ευχερή έλεγχο των θεσμών αλλά κυρίως τα αγαθά και τα προνόμια που προκύπτουν από την άσκηση της πολιτικής, δεν χρειάζεται και πολύ να καταλάβουμε για ποιο λόγο οι εκάστοτε κυβερνώντες διακατέχονται από υπερβολική δόση υπεροψίας και αλαζονείας, ξεχνώντας την απαράβατη αρχή που αναφέραμε.

Κυκλωμένοι από κάθε λογική ιδιοτελείς παρατρεχάμενους, μάστορες της επικοινωνίας, της προπαγάνδας, της συστηματικής απαξίωσης οποιουδήποτε τολμά να εκφράζει κριτικό λόγο, νιώθουν πως δεν έχουν καμία υποχρέωση να λογοδοτούν. Έτσι διαμορφώνεται μία φεουδαρχική αντίληψη ιδιοκτησίας για την εξουσία και περιδεείς μη την απολέσουν αγκιστρώνονται στους μεγάλους θώκους με κάθε μέσον και τρόπο, φροντίζοντας να ανταμείβουν με κάθε δυνατό μέσον τους κομματικούς υποτελείς (διορισμούς, προαγωγές, προνόμια κ.α.)

Εμφανώς πρόκειται για πολιτικό σύστημα που απέχει παρασάγγας από το να είναι Δημοκρατία. Προσομοιάζει με Συνταγματική – Κοινοβουλευτική Μοναρχία, με χαρακτηριστικά οικογενειακής διαδοχής, όπως οι βασιλιάδες άφηναν στη θέση του στα παιδιά τους!

Και όλη αυτή η αρρωστημένη πολιτική κατάσταση συντηρείται και διατηρείται όσο ο κόσμος είναι οικονομικά αδύναμος, φοβισμένος, ανενημέρωτος, προϊόν μιας συστηματικής προπαγάνδας κυρίως από τα κρατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης και όχι μόνο.

Πολύ συχνά οι σειρήνες και τα ναρκωτικά της εξουσίας τους κάνουν να πιστεύουν πώς είναι οι εκάστοτε κυβερνώντες είναι οι μοναδικοί κάτοχοι τις αλήθειας και έτσι βολικά και εύκολα ταυτίζονται με το κράτος. Όποιος στρέφεται εναντίον τους, είναι λαϊκιστής, τοξικός, ανίκανος, αποτελεί απειλή για την πολιτική σταθερότητα και για την εθνική οικονομία, εχθρός του λαού με λίγα λόγια.

Οι πολίτες έχουν την ψευδαίσθηση της δημόσιας παιδείας και υγείας, αλλά, αν θέλουν να απολαμβάνουν τα αγαθά αυτά ουσιαστικά, πρέπει να καταβάλουν βαρύ οικονομικό τίμημα. Γενικά οφείλουν να πληρώνουν, χωρίς να έχουν την παραμικρή ευθύνη, οικονομικές κρίσεις, έργα που συστηματικά υπερκοστολογούνται, λάθη και παραλείψεις, που επιβαρύνουν συνεχώς τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Η αντίληψη ότι οι πολίτες εύκολα χειραγωγούνται, αρκεί να βρεις τον κατάλληλο χρόνο και τρόπο, ότι εύκολα ξεχνούν, ότι τους ενδιαφέρει μόνο ό,τι βραχυπρόθεσμα βιώνουν, ότι η πολιτική ιδέα και η πίστη στον εκάστοτε αρχηγό τους, ανεξάρτητα από την αξία, τις ικανότητές  και το πολιτικό του εκτόπισμά, η αντίληψη αυτή λίγο-πολύ είναι η κοινή, δυστυχώς, πολιτική μας πραγματικότητα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ανατροφοδοτείται το πολιτικό σύστημα και συνεχίζει χωρίς ενσυνείδηση.

Εννοείται ότι η εξουσία, για να γίνεται αρεστή, αφήνει μερικές χαραμάδες φωτός, λίγες εξαιρέσεις αλήθειας, ένα κάποιο άλλοθι, περισσότερο σαν επιχείρημα προς τους δικούς της ανθρώπους.

Τα παιδιά των περισσότερων φίλων μας και συγγενών είναι από ανάγκη μετανάστες, η ακρίβεια, η στέγη στραγγαλίζουν τα όνειρα και τις φιλοδοξίες, το χωριά μας ερημώσαν, κατάντησαν γηροκομεία, τα εγκατέλειψαν ακόμα και οι Αλβανοί…

Έτσι το έγκλημα των Τεμπών μπορούμε να το παρομοιάσουμε με το αυτοκίνητο που του τελειώνουν τα λάδια της μηχανής και είναι θέμα χρόνου να πάθει τη μεγάλη ζημιά, να σκάσει από τύχη αρχικά κάπου, στη Μάντρα, στο Μάτι.

Αλλά το σύστημα είναι αδιάφορο, ανίκανο να μάθει και να διδαχθεί από τα απανωτά σκασίματα των άλλων. Το εκμεταλλεύεται (το εργαλειοποιεί κατά την τρέχουσα διατύπωση) για να εναλλάσσει τον επόμενο ηγέτη στην εξουσία, να σκάσει σ’ αυτόν χειρότερη χειροβομβίδα, πάλι από τύχη, πάλι αποτέλεσμα της ανοργανωσιάς, της θεσμικής γραφειοκρατίας, των ανύπαρκτων ή δυσλειτουργικών θεσμών, τα Τέμπη.

Αλλά και έτσι ακόμα το σύστημα που αισθάνεται πανίσχυρο πιστεύει αυτά που προαναφέραμε για τον κόσμο. Επιστρατεύει τους κατάλληλους ανθρώπους που το ίδιο έχει επιλέξει και τοποθετεί στα κατάλληλα πόστα, τους κατάλληλους μηχανισμούς. Και έτσι αποδιοργανωμένο, ανέτοιμο και ανίκανο διαπράττει το ένα λάθος μετά το άλλο. Λάθη ασυγχώρητα, που αγγίζουν τα όρια της γελοιότητας, λάθη που προσπαθούν να αποκρούσουν, υποτιμώντας την νοημοσύνη των ανθρώπων, επιχειρήματα που δεν αντέχουν στην κριτική ούτε λίγων ημερών, μερικές φορές και ωρών, κριτική που πολύ αυστηρά πλέον ασκείται από όλες τις μεριές.

Αυτό το πανίσχυρο και περίκλειστο  πολιτικό σύστημα του Μονάρχη το ταρακούνησαν συθέμελα πενήντα επτά ψυχές νέων παιδιών, που φώλιασαν στις ψυχές όλων μας, που έγιναν και δικά μας παιδιά και που η μοίρα τα έταξε να μας προστάξουν να βγούμε, να φωνάξουμε και να ζητήσουμε επιτέλους επιτακτικά το “οξυγόνο” που αυτά δεν είχαν αλλά και που εμείς χρειαζόμαστε, υποταγμένοι άλλοτε σε τροϊκανές και άλλοτε σε ντόπιες εξουσίες.

Έφτασε μόνο μία χούφτα δυστυχισμένων αλλά αποφασισμένων γονιών να αποδείξει στην πόλη και στον κόσμο (urbi et orbi) ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός!

Δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι η συνέχεια της μοναδικής στα ιστορικά χρονικά διαμαρτυρίας που ζήσαμε την προηγούμενη Παρασκευή. Η γνώμη μας είναι ότι θα γίνουν κάποια βήματα υποχώρησης, πρωτίστως γιατί το σύστημα ενδιαφέρεται για την εκτόνωση της κατάστασης, μέχρι να οργανωθεί και να επανακάμψει με λίγα μερεμέτια, με μια επίφαση δημοκρατικότητας.

Όταν η κυβέρνηση, η βουλή και κυρίως οι δικαστές χάνουν την έξωθεν καλή μαρτυρία, όταν το συντριπτικότερο ποσοστό της κοινότητας έχει αρνητική εικόνα γι’ αυτούς, τότε το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε βαθιά, παρατεταμένη και εκτεταμένη κρίση.

Ήρθε η ώρα για να μπει το μαχαίρι στο κόκκαλο… του Συντάγματος, να γίνουν οι επείγουσες και αναγκαίες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, ως αρχή και μόνο, γιατί ο δρόμος είναι πολύ μακρύς, δεν αλλάζουν εύκολα οι νοοτροπίες των συμπολιτευομένων, των αντιπολιτευομένων αλλά και των πολιτών κυρίως.

Κλείνουμε με στίχους του Κ. Παλαμά από το ποίημά του “Λόγος και Αντίλογος”

Ανάξιος όποιος ξάφνου ακούει

το προσκλητήρι των καιρών

να το φυσάει ή να το κρούει

σάλπιγγα ή τύμπανο, το ακούει,

δε λέει: Παρών!

[…]

Καλά καλά και αληθινά

η δύναμη δεν είναι και δε ζει

παρά μαζί

με τη δικαιοσύνη.