ΤΟΥ ΧΕΙΡΟΥΦΙΛΗΜΑ
Ιγνάτης Ψάνης
Η εποχή της “προόδου και του πολιτισμού” που διανύουμε έχει διαγράψει ανάμεσα σε ξεπερασμένες και αναχρονιστικές σχέσεις, απόψεις, συμπεριφορές και κάποια έθιμα, μέσα από τα οποία αποτυπώνονταν και μεταφέρονταν από γενιά σε γενιά ο σεβασμός από τους μικρούς προς τους μεγαλύτερους συγγενικά ανθρώπους, που δικαιωματικά τον άξιζαν. Έτσι μπολιάζονταν τα μικρά παιδιά με την οικογένεια, το σόι και διδάσκονταν κοινωνικές και ηθικές αξίες.
Αναφερόμαστε στο έθιμο που μόλις τόσο παραστατικά, ευχάριστα και διασκεδαστικά μάς το αναβίωσαν οι γνωστές “ύποπτες” πια για τέτοιες επιδόσεις και θέματα, που σχετίζονται με το χωριό μας, η Καλλιόπη Μουτάφη και η Στέλλα η Καρνά. Το παιδί γονατίζει και παίρνει την ευλογία, όχι τη συγχώρεση, γιατί δεν έχει αμαρτίες ένα παιδί, της γιαγιάς του. Η σκηνή είναι προφανώς επηρεασμένη από τη θρησκευτική, ιερατική παράδοση.
Ασφαλώς στο δρώμενο αναμειγνύονται και άλλα έθιμα των γιορτών, μέσα από τα οποία συμπληρώνεται η εορταστική ατμόσφαιρα των ημερών, με χαρακτηριστικό χιούμορ και αρκετή ειρωνεία, για να αναδυθεί και το χάσμα των γενεών σε μια εποχή που δεν γίνεται κατανοητή από τους μεγαλύτερους. Απόλυτα αποτυπώνεται ο χαρακτήρας και το ήθος των γενεών, με τις σκόπιμες παρανοήσεις και τα λογοπαίγνια. Βεβαίως, στην περίπτωσή μας συνδυάζεται “το ηθικόν και μορφωτικόν” μετά του ωφελίμου”, το παιδί παίρνει και το κάτιτίς του. Η ντοπιολαλιά με τη χαρακτηριστική εκφορά είναι που δίνει την αξία και ντύνει το δρώμενο με μια γλυκιά νοσταλγία.
Το video είναι περσινό και γνωστό, ίσως, σε αρκετούς. Όμως, εμείς το αναρτήσαμε, γιατί τέτοια θέματα πλέον καθίστανται στην εποχή μας διαχρονικά και αποτελούν παρακαταθήκη παράδοσης και πολιτισμού με τον οποίο και εμείς μπολιαστήκαμε. Και κάθε χρόνο θα το επαναφέρουμε “προς γνώσιν και συμμόρφωσιν”. Ο σύγχρονος πολιτιστικός καταπιώνας το εξαφάνισε. Γιατί; Ωραίο δεν ήταν;
Ας είναι καλά τα κουρτσέλια, που με το μπρίο, την επινοητικότητα, και τη φαντασία μάς ξαναφέρνουν σε επαφή με τη γνήσια λαϊκή μας παράδοση, την οποία γνωρίζουν και αναπαριστούν άριστα. Κείμενο, σκηνοθεσία, ενδυματολογία, εκτέλεση…όλο το πακέτο δικό τους.