«Τουλίπα»- Το ιστορικό καφενείο Πολιχνίτου-Ευτυχώς που υπάρχει και ο Χρήστος

Ιγνάτης Ψάνης

Ευχαριστούμε από καρδιάς στην αγαπητή δημοσιογράφο κα Λαχουρή, που από τη μία έβγαλε στον αέρα μια ξεχωριστή περίπτωση καφετέριας-μουσείου στο χωριό μας και από την άλλη μας έδωσε την ευκαιρία για άλλη μία φορά να γράψουμε για το(α) μουσείο(α) μας, το λαογραφικό και των πετρωμάτων. Πρόκειται για μία άκρως επιτυχημένη συνέντευξη του μέτρου και της ουσίας από μια έμπειρη και ικανή δημοσιογραφική ομάδα.

Δεν είναι η πρώτη φορά, που η γνωστή καφετέρια του Χρήστου,”Τουλίπα”, που στολίζει την είσοδο του χωριού, αποσπά την προσοχή και το ενδιαφέρον ντόπιων, περαστικών, επώνυμων και ανώνυμων για τη μοναδικότητά της να συνδυάζει ψυχαγωγία και λαογραφία, ντέκορ καφετέριας αλλά και μικρού μουσείου, στο οποίο εκτίθεται και προβάλλεται η ντόπια μας παράδοση. Μια προβολή-έκθεση που αποδεικνύει την αγάπη, τον σεβασμό, την πίστη στον πρωτινό μας κάτοικο, στην εξυπνάδα του, την ευρηματικότητά του, την αισθητική του και, κυρίως, στον αγώνα του να δαμάσει τα ζώα, να καλλιεργήσει τη γη, να οργανώσει τη ζωή του, την οικογένειά του, να επιβιώσει τελικά, μέσα σε ένα καθεστώς συμφιλίωσης και σεβασμού με τη φύση και τους συνανθρώπους του.

Ένα-ένα τα μάζευε από εδώ και από κει ο Χρήστος τα απομεινάρια. άλλα τα μάζευε από τα σκουπίδια, άλλα του τα έδιναν, χρόνια και χρόνια…

Στο ίδιο μήκος κύματος και το ζεύγος Δ. Κωφόπουλου-Γ. Φεργαδιώτη, που έδωσαν ένα κομμάτι από τη ζωή τους και την αγάπη τους για το χωριό και σεβασμό στους προγόνους μας και τον στέγασαν στην αρχή, επί δημαρχίας Στρατή Γιανέλλη, στο παλιό Γυμνάσιο πριν από είκοσι πέντε περίπου χρόνια. Μετά από πέντε χρόνια, επί δημαρχίας Γιάννη Συκά, μεταφέρθηκε το πολύτιμο και πλούσιο υλικό στο σπίτι του αείμνηστου Κουβελίδη, το οποίο και διαμορφώθηκε κατάλληλα.

Δυστυχώς, ο σεισμός του ’17 το χτύπησε, όχι πολύ, τόσο-όσο να χαρακτηριστεί μη επισκέψιμο.

Η μεγαλύτερη, όμως, δυστυχία είναι ότι από τότε ίσαμε σήμερα έχουμε γράψει ατελείωτες φορές για την αναγκαιότητα να επισκευαστεί ή να μεταφερθεί, γιατί είναι αδιανόητο μια από τις μεγαλύτερες κωμοπόλεις του νησιού να μην έχει έναν χώρο πολιτισμικής αναφοράς και δεν υπάρχει απολύτως καμία ούτε ανταπόκριση ούτε ενέργεια. Δε θα θέλαμε να αναφέρουμε τους λόγους που κατά καιρούς ακούγαμε!! Η εντύπωση που τελικά έχουμε αποκομίσει τόσα χρόνια είναι ότι η δημοτική αρχή δεν ενδιαφέρεται να λειτουργήσει το λαογραφικό μουσείο στον Πολιχνίτο.

Ίδια είναι και η αντιμετώπιση του μουσείου πετρωμάτων, που χρόνια τώρα τα πετρώματα κατάντησαν πέτρες πεταμένες, εγκαταλελειμμένα και ξεχασμένα κάπου στο συγκρότημα της αστυνομίας ! Εκεί πετάχτηκε η χορηγία του Στρατή Παττακού!!Αδιαφορία…

Το δυστύχημα είναι ότι δεν εισακούγονταν οι προτάσεις, οι ανησυχίες του προηγούμενου τοπικού συμβουλίου και οι παραστάσεις του προς τη δημοτική αρχή.

Το δυστύχημα είναι ότι τα εκθέματα που βρίσκονται μέσα στη σκόνη, την υγρασία, την εγκατάλειψη απειλούνται με καταστροφή, δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος τους είναι υφασμάτινο (εκπληκτικές οι φορεσιές).

Το δυστύχημα είναι ότι ο ντόπιος πληθυσμός, εντός και εκτός του χωριού, δεν ασκεί καμιά πίεση προς τη δημοτική αρχή τόσα χρόνια (το Πολύκεντρο είναι άλλο θέμα, άλλη ανάγνωση!) Έχουμε γίνει …γραφικοί να γράφουμε.

Το δυστύχημα είναι ότι τα δυο μας μουσεία (λαογραφικό και το μοναδικό στο νησί, των πετρωμάτων) βρίσκονται στον Πολιχνίτο! Αν είχαν την τύχη να βρίσκονταν στην Καλλονή, ασφαλώς και θα είχαν και την τύχη που αρμόζει και τον σεβασμό που απαιτούν, νομίζουμε…

(Φανταζόμαστε τι θα είχε γίνει η Σπιταρώνα της Σκάλας μας, αν βρισκόταν στη Σκάλα Καλλονής; Το λιγότερο…συνεδριακό κέντρο. Τώρα;)

Ευτυχώς, που βρέθηκε ο Χρήστος και έφτιαξε μια μικρή αλλά συμπαθητική λαογραφική γωνιά.

Ευτυχώς, που ο Χρήστος διέσωσε ένα μέρος της πολύτιμης κληρονομιάς μας, που μπορεί να το επισκεφθεί κάποιος.

Ευτυχώς, που ο Χρήστος μόνο φιλοξενεί, τα τελευταία χρόνια τον ντόπιο αλλά και τον ξένο στο κοινωνοκο-πολιτιστικό-οικονομικό μας παρελθόν.

Ευτυχώς, που ο Χρήστος αναπληρώνει, κατά ένα μέρος, την αδιαφορία της δημοτικής αρχής, στην οποία ανήκει και η ευθύνη των μουσείων εξ ολοκλήρου.

Ευτυχώς, που ο Χρήστος έχει την καφετέρια στην είσοδο του χωριού και ο επισκέπτης βρίσκει άμεσα την ευκαιρία και την δυνατότητα να επι-κοινωνήσει με τον παρελθόντα πολιτισμό μας, παρατηρώντας τα εκθέματα και διαβάζοντας τις ενημερωτικές ταμπελίτσες.

Ευτυχώς, που υπάρχει και ο Χρήστος, που μας λυτρώνει, κατά κάποιον τρόπο, γιατί η δημοτική αρχή μας τυραννεί!

Σημείωση αναγκαία: Η κριτική του άρθρου μας προς τη δημοτική αρχή αφορά στα μουσεία μας.

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ κας ΛΑΧΟΥΡΗ

Σε απόσταση περίπου μισής ώρας από την Καλλονή της Λέσβου οι επισκέπτες που σταματούν να ξαποστάσουν και να πιουν έναν καφές βρίσκονται προ εκπλήξεως.

Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Δήμητρα Λαχουρή, ανακαλύπτει μικρούς θησαυρούς σε κάθε γωνιά του νησιού και παρουσιάζει έναν από αυτο

Στον Πολιχνίτο, μέσα στην πυκνή βλάστηση, μια πρόσοψη τραβά την προσοχή. Καφετέρια- λαογραφικό μουσείο γράφει η πινακίδα έξω από το κατάστημα, που ανήκει στον Χρήστο Τυράνη.

Ένα πλήθος αντικειμένων, το καθένα με το ταμπελάκι του πληροφορεί τον επισκέπτη για την μικρή ιστορία που το συνοδεύει.

Από την δεκαετία του ΄90 ο κ. Τυρανής άρχισε να μαζεύει όσα άλλοι πετούσαν στους σκουπιδοτενεκές ως άχρηστα και περιττά, αντικείμενα της καθημερινής ζωής του περασμένου αιώνα, ίσως και παλαιότερα.

Ένα πατητήρι ελιάς, το πρώτο χειροκίνητο ελαιοτριβείο στο νησί, βρήκε στέγη στον φιλόξενο χώρο του κ. Τυρανή. Μια παλιά γκαζιέρα που κυκλοφόρησε στο εμπόριο για μαγείρεμα θυμίζει τις δυσκολίες άλλων εποχών.

Φωτογραφίες ξεχασμένων προσώπων, δίπλα σε πίνακες ζωγραφικής και εργαλεία γεωργικά, που συντροφεύουν μουσικές από κάποιο ξεκούρδιστο παραδοσιακό όργανο, προσπαθούν να αφηγηθούν το παρελθόν σε εκείνους που δεν έχουν παρασυρθεί από τις σύγχρονες σειρήνες.

Ρεπορτάζ: Δήμητρα Λαχουρή

Κάμερα – Live streaming: Βασίλης Τινέλλης